نقش و جایگاه اطلاعات راهبردی در تأمین امنیت ملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری دانشگاه عالی دفاع ملی

2 دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

مقاله حاضر در پی آن است که ضمن تعریف و تعیین ابعاد اطلاعات راهبردی، نقش و کارکرد آن در عرصه امنیت ملی را مورد بازکاوی و تحلیل قرار دهد تا به الگویی مناسب در این عرصه دست یافته و آن را معرفی کند. روش مورد استفاده در این پژوهش، روش «نظریه مبنایی» یا «گرندد تئوری» می‌باشد. مکانیزم عمل بدین شکل طراحی شده است که با تعیین جامعه آماری پژوهش که شامل نخبگان عرصه‌های امنیتی، راهبردی و مدیران عرصه‌های سیاسی و استراتژیک می‌شوند، دیدگاه‌های آنان در خصوص اطلاع راهبردی از روش اشباع نظری گردآوری شود. اطلاعات گردآوری شده استخراج، مقوله‌بندی و گزاره‌های تحلیلی و مفاهیم اساسی در خصوص اطلاعات راهبردی و فرایندهای آن بر مبنای تحلیل نتایج از آن استخراج و مورد تحلیل قرار گرفت. روش نمونه‌گیری در این پژوهش با استفاده از روش غیراحتمالی و به شکل هدفمند انجام گردید. نتایج پژوهش حاصل از روش نظریه مبنایی (گرندد تئوری) حاکی از آن است که اطلاعات راهبردی، در فرایندهای متفاوت ادراکی، تحلیل، تشخیص پدیدارهای امنیتی و سیاستگذاری استراتژیک و بویژه مقابله با تهدیدات و دستیابی به الگوی مناسب برای تحقق امنیت پایدار، نقش اساسی برعهده داشته و کارکردهای متفاوتی را ایفا می نماید. به تعبیر دیگر نتایج  این پژوهش گویای این واقعیت است که تحکیم امنیت ملی تابع گردآوری، انباشت تحلیل و پردازش و بهره‌برداری هوشمندانه از اطلاعات راهبردی در عرصه‌های گوناگون است. این فرایند با تکمیل چرخه اطلاعات، نوسازی بازاندیشی و تکمیل مستمر و تحلیل دقیق اطلاعات امکان تحقق دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The role and position of strategic information in providing national security

نویسندگان [English]

  • Mohammad Ashouri Taziani 1
  • Ibrahim Hasanbeigi 2
  • Hasan shirazi 2
  • Siavash Khalili Shourini 2
1 Ph.D. at Supreme National Defense University (Corresponding Author)
2 Supreme National Defense University
چکیده [English]

The present article aims to define and determine various dimensions of strategic information review and analyze its role and function in the field of national security, in order to achieve and introduce an appropriate model in this regard. The method used in this research is "grounded theory". The mechanism of this method is designed in such a way that primarily the statistical population of the study, which includes the elites of the security and strategic fields and managers of political and strategic fields, are determined, then their related views on strategic information are collected according to theoretical saturation method. Subsequently the collected information will be extracted and categorized and then analytical propositions and basic concepts on strategic information and its processes will be extracted and analyzed based on the analysis of the results. Non-probable and purposeful sampling method was used in this research. The results of research based on grounded theory indicate that strategic information, in different perceptual processes, analysis, detection of security phenomena and strategic policy making, and specifically confronting with threats and achieving an appropriate model for achieving sustainable security, play a key role and performs different functions. In other words, the results of this study indicate the fact that the consolidation of national security is depended to the collection, accumulation of analysis and processing and intelligent use of strategic information in various fields. This process is possible by completion of the information cycle, rethinking renovation and continuous completion and accurate analysis of information.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategic information
  • operational information
  • technical Information
  • national security and grounded theory
  • پژوهشکده اطلاعات(1385)، دکترین اطلاعات مشترک،دانشکده امام باقر(ع)، پژوهشکده اطلاعات.
  • چارتز و دیگران (1382)، تجزیه و تحلیل و ارزیابی اطلاعات، معاونت پژوهشی دانشگاه اطلاعات
  • خلیلی شورینی،سیاوش (1392) روشهای پژوهش آمیخته، انتشارات یادواره کتاب ، چاپ سوم.
  • دائول، دان مک (1394)، اطلاعات راهبردی در مدیریت اطلاعات، ترجمه معاونت پژوهش تولید علم، دانشگاه اطلاعات
  • روزنا، جیمز(1390)، انقلاب اطلاعات، امنیت و فناوری‌های جدید، ترجمه علیرضا طیب، پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول.
  • علی‌خانی، علی (1394)، آراء و نظریه‌ها در اطلاعات، دانشگاه اطلاعات، چاپ اول.
  • عمید، حسین(1379)، فرهنگ عمید، تهران، انتشارات امیرکبیر.
  • کلهر، رضا (1384)، «اطلاعات راهبردی و تصمیم‏گیری در حوزه امنیت ملی»، فصلنامه علمی- پژوهشی مطالعات راهبردی، دوره 8، شماره 28.
  • گوستاو دی‌والک، گیلیوم(1392)، اطلاعات هلندی به سوی تدوین چارچوبی کیفی برای تحلیل، ترجمه معاونت پژوهش و تولید علم، تهران، دانشکده اطلاعات، معاونت پژوهش و تولید علم.
  • محسنی، منوچهر(1380)، جامعه شناسی جامعه اطلاعاتی، تهران، نشر دیدار.
  • مرادیان، محسن (1385)، راهنمای جمع‌آوری اطلاعات راهبردی، مرکز آموزشی و پژوهشی صیاد شیرازی.
  • هرمان، مایکل (1393)، سازمان‌های اطلاعات و امنیت ملی، معاونت پژوهشی دانشگاه اطلاعات
  • هیل، مایکل(1381)، تاثیر اطلاعات بر جامعه، ترجمه محسن نوکاریزی، تهران، نشر چاپار.
  • Glaser, Barney G. & Strauss, Anselm L. (1967), the Discovery of Grounded Theory: Strategies for Qualititative Research, Chicago, Aldine Publishing Company.
  • Handel, M (2001), Masters of War: Classical Strategic Thought reverend London: Frank Cass
  • Hughes R. Gerald (2014), Strategists and Intelligence in Rutledge, Companion to Intelligence Studies, London: Rutledge.
  • Johnson, Loch K., Wirtz, James J. (2004), Strategic Intelligence: Windows into a secret world: An anthology, Los Angeles, California, Roxbury Publishing Company.