دلالت‏ های اهتمام به علم و فناوری در حفاظت اطلاعات دوران دفاع مقدس

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری امنیت پژوهی، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

2 دکتری امنیت ملی دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری امنیت سایبر، دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

4 دانشجوی دکتری حقوق دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

چکیده

حفاظت اطلاعات یکی از ارکان نیروهای مسلح در ستاد و صف است که مأموریت آن ماهیت ﺿﺪاﻃﻼﻋاﺗﯽ دارد. هرچند امروزه برخورداری از علم و فناوری از عوامل برتری و موفقیت در این عرصه محسوب می ‏شود اما اینکه آیا در شرایط خاص دوران دفاع مقدس نیز این موضوع مورد توجه بوده و نقش‌آفرینی کرده ‏است، نیازمند پژوهش است. لذا سوال اصلی پژوهش پیرامون یافتن نشانه ‏هایی از اهتمام به علم و فناوری در فعالیت‏های حفاظت اطلاعات دوران دفاع مقدس و مقوله‏ یابی برای آنهاست. فرآیند پژوهش با رویکرد کیفی و بر مبنای روش دلالت ‏پژوهی و تحلیل اسناد انجام شده است. ابتدا از منظر مقولات مطرح پیرامون علم و فناوری، با مراجعه به بخشی از مکاتبات رسمی و خاطرات مکتوب تعدادی از فرماندهان سپاه پاسداران و مسئولین ارشد حفاظت اطلاعات دوران دفاع مقدس، داده‏ های اولیه جمع ‏آوری گردید. سپس روایی دلالت آن‌ها بر مفهوم «اهتمام به علم و فناوری» و مقوله پیشنهادی توسط خبرگان موضوع سنجیده شد و برچسب‏گذاری مناسب صورت گرفت. سرانجام موارد معتبرشده، در قالب مدل سه‏‏ شاخگی ساختاری، رفتاری و زمینهی‏ای، دسته ‏بندی گردید. نتایج بیانگر آن است که در این بخش از دفاع مقدس و در میان عوامل سازمانی، نشانه‏ های متعددی از عملیات دانشی نظیر: استفاده، اکتساب، کاربست، اشتراک‏ گذاری، ترویج و تولید علم و همچنین نشانه‏ های واضحی از اقدامات فناورانه نظیر شناسایی، به‌کارگیری، بهبود، نوآوری و تولید محصولات و ابداع روش ‏های کاری جهت حل مشکلات و مسائل عملی وجود داشته و قابل برشماری است. البته تکرار و تنوع این نشانه ‏ها در عوامل رفتاری بیشتر و در عوامل ساختاری کمتر بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The implications of attention to science and technology in the intelligence protection during the sacred defense era

نویسندگان [English]

  • Ahmad Imanipoor 1
  • Soleiman Alizade 2
  • Aliakbar Sorani 3
  • Ruhollah Sobhani 4
1 Ph.D. Candidate in Security Researching, at Supreme National Defense University, Tehran, Iran
2 Ph.D. in National Security at Supreme National Defense University, Tehran, Iran
3 Ph.D. Candidate in cyber Security at Supreme National Defense University, Tehran, Iran
4 Ph.D. Candidate in Law at Supreme National Defense University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Intelligence protection is one of the pillars of the armed forces in the headquarters and lines that its mission is counter-intelligence in nature. Although today, the possession of science and technology is considered one of the factors of superiority and success in this field, but whether this issue was considered and played a role in the special conditions of the holy defense era, requires research. Therefore, the main question of the research is to find signs of attention to science and technology in the activities of intelligence protecting during the holy defense era and categorizing them. The research process was carried out with a qualitative approach and based on the implication research method and document analysis. First, from the perspective of science and technology, primary data was collected by referring to a part of official correspondence and written memories of a number of IRGC commanders and senior intelligence protection officials during the Holy Defense period. Then, the validity of their implications on the concept of “attention to science and technology” and the proposed category were measured by subject experts and appropriate labeling was done. Finally, the validated cases were categorized in the form of structural, behavioral and contextual three-pronged model. The results show that in this part of the sacred defense and among the organizational factors, there are many signs of knowledge operations such as: use, acquisition, application, sharing, promotion and production of science as well as clear signs of technological measures such as Identifying, applying, improving, innovating and producing products and inventing work methods to solve problems and practical issues have existed and can be counted. Of course, the repetition and diversity of these signs have been more in behavioral factors and less in structural factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sacred defense
  • intelligence protection
  • science and technology
  • implication research
  • امینی، سیدجواد و زارع، علی. (1397). دلالت‌پژوهی الگوی ارزشیابی خط‏مشی براساس آموزه‌های نهج‌البلاغه. دو فصلنامه اسلام و مدیریت، شماره 14.
  • چاپرک، علی و حاجی‌حسینی، حجت‏الله. (1395). رابطه علم و فناوری از منظر سیاست گذاری و آموزش مهندسی و حوزه عمومی. راهبرد فرهنگ، شماره 34.
  • دانایی‏فرد، حسن. (1395). روش‌شناسی مطالعات دلالت‌پژوهی در علوم اجتماعی و انسانی: بنیان‌ها، تعاریف، اهمیت، رویکردها و مراحل اجرا. فصلنامۀ علمی پژوهشی روش‏شناسی علوم انسانی، شماره 86.
  • دهقان، رضا؛ طالبی، کامبیز و عربیون، ابوالقاسم. (1391). پژوهشی پیرامون عوامل مؤثر بر نوآوری و کارآفرینی سازمانی در دانشگاه‏های علوم پزشکی کشور. پیاورد سلامت، دوره6، شماره 1.
  • زارعی، طیبه؛ خواجه‏پور، کمال و زارع، احمد. (1398). ارائه روشی دلالت‏پژوهانه در مطالعات سبک زندگی اسلامی مبتنی بر روابط معنایی واژگان قرآنی. پژوهش‏نامه سبک زندگی، شماره 9.
  • زیباکلام، سعید و احمدی، مهدی. (1390). رابطه علم و فناوری: طرح و نقد الگوی فناوری به مثابه علم کاربردی. مجله سیاست علم و فناوری، سال سوم، شماره 4.
  • مبینی دهکردی، علی و کشتکار، مهران (1393). بررسی تاثیر مدل سه‌شاخگی بر نوآوری اجتماعی. مدیریت نوآوری، شماره 4.
  • محمدی، پیمان؛ دانایی‌فرد، حسن و ذوالفقارزاده، محمدمهدی. (1397). بررسی دلالت‏های واقع‏گرایی انتقادی در ارزشیابی، خط‌مشی علم، فناوری و نوآوری. فصلنامه مدیریت دولتی، دوره 10، شماره3.
  • مرکز مستندسازی نقش و عملکرد حفاظت سپاه در دفاع مقدس. (1396). تاریخچه حفاظت اطلاعات. سازمان حفاظت اطلاعات سپاه.
  • میرزایی اهرنجانی، حسن و سرلک، محمدعلی. (1384). نگاهی به معرفت‌شناسی سازمانی سیرتحول، مکاتب و کاربردهای مدیریتی. فصلنامه پیک نور، شماره 11.
  • نوروزی، عفت؛ مشایخ، جواد و محسنی کیاسری، مصطفی. (1397). واکاوی مفهوم و ابعاد دیپلماسی علم و فناوری مبتنی بر رویکرد فراترکیب. فصلنامه مدیریت نوآوری، سال هفتم، شماره 2.