سنجش تهدیدات آینده احتمالی علیه جمهوری اسلامی ایران (مطالعه موردی: گروه های تروریستی تکفیری داعش)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای علوم دفاعی راهبردی و استاد دانشگاه و پژوهشگاه مطالعات و تحقیقات راهبردی دفاع ملّی

2 دکترای مدیریت راهبردی نظامی، دانشگاه و پژوهشگاه مطالعات و تحقیقات راهبردی دفاع ملّی ( نویسنده مسئول)

چکیده

ظهور به‌یک‌باره‌ داعش در سال 2014 م (تابستان سال 1393هـ. ش)، در کشور عراق و تشکیل دولت خود خوانده، جهان اسلام و جمهوری اسلامی ایران را با رویکردی جدیدی از تهدیدات و واقعیات تفکر سلفی ـ تکفیری مواجه ساخته و در معرض تهدیدات دفاعی امنیتی گوناگونی قرار داد. نوع این تحقیق، کاربردی و با هدف سنجش تهدیدات آینده احتمالی گروه‌های تروریستی تکفیری علیه جمهوری اسلامی ایران به روش کیفی به دنبال پاسخگویی به این سؤال است که نظر به عرصه‌ها، ویژگی، مکان و زمان تهدید، باز احیاء و تغییرات در گروه‌های تروریستی تکفیری، تهدیدات احتمالی این گروه‌ها علیه ج.ا.ایران در آینده چگونه خواهد بود؟ شیوه گردآوری داده‌ها و اطلاعات مورد نیاز، کتابخانه‌ای و اسنادی و میدانی است؛ در همین رابطه پرسش‌نامه‌های مربوطه طراحی گردیده و بین جامعه آماری 30 نفری به‌ صورت تمام شمار توزیع و با استفاده روش‌های تجزیه‌وتحلیل آمار توصیفی و استنباطی به  جمع‌بندی و ارزیابی سؤال‌های تحقیق پرداخته شده است. یافته‌های تحقیق حاکی از آن است که فعالیت‌های گروه‌های تروریستی تکفیری به‌عنوان یک تهدید در حوزه دفاعی امنیتی ج.ا.ایران کماکان ادامه‌دار بوده و امکان به‌کارگیری مجدد ظرفیت‌های آنان علیه جمهوری اسلامی ایران و به چالش کشیدن امنیت ملی آن در محیط پیرامونی فراهم است. تهدیدکننده خطرات بیشتری برای منافع مهم و حاشیه‌ای جمهوری اسلامی ایران داشته و تعداد بازیگران حامی گروه‌های تروریستی تکفیری نیز زیاد و فرآیند شکل‌گیری و تکوین این تهدیدات به‌صورت قابل پیش‌بینی و تدریجی است. این گروه‌ در خصوص اهداف و اصول اتفاق‌نظر دارند و در عمل دشمن ج.ا.ایران می‌باشند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Assessing Possible Future Threats Against the Islamic Republic of Iran (Case Study: ISIS Takfiri Terrorist Groups)

نویسندگان [English]

  • Shahram Noroozani 1
  • Reza Shamlou 2
1 Ph.D. in National Security, Supreme National Defense University
2 Ph.D. in National Security, Supreme National Defense University (Corresponding Author)
چکیده [English]

The sudden appearance of ISIS in Iraq in 2014 and the formation of a self-proclaimed government confronted the Islamic world and the Islamic Republic of Iran with a new approach of threats and realities of Salafist Takfiri thinking and exposed it to various security defense threats. The type of this research is practical and with the aim of measuring the possible future threats of Takfiri terrorist groups against the Islamic Republic of Iran in a qualitative way. Takfiri terrorists, what will be the possible threats of these groups against Iran in the future? The method of collecting required data and information is library, documentary and field; In this regard, relevant questionnaires have been designed and distributed among the statistical population of 30 people, and the research questions have been summarized and evaluated using descriptive and inferential statistical analysis methods. The findings of the research indicate that the activities of Takfiri terrorist groups as a threat in the field of defense and security of the Republic of Iran are still ongoing and it is possible to re-use their capacities against the Islamic Republic of Iran and challenge its national security. It is available in the surrounding environment. The threat has more risks for the important and marginal interests of the Islamic Republic of Iran, and the number of actors supporting Takfiri terrorist groups is also high, and the process of formation and development of these threats is predictable and gradual. This group has a consensus regarding goals and principles and in practice they are enemies of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Republic of Iran
  • Takfiri Terrorist Groups
  • Threat
  • Threat Assessment

مراجع

1- احدی، محمد، مرادیان، محسن، (1395)، سنجش و ارزیابی تهدیدهای کشورهای منطقه علیه ج.ا.ایران با استفاده از الگوی مرکز مطالعات راهبردی آجا برای ارزیابی تهدیدها، فصلنامه راهبرد دفاعی، سال چهاردهم، شماره 56، زمستان.
2- افتخاری، اصغر، (1381)، مراحل بنیادین اندیشه در مطالعات امنیت ملی، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
3- افتخاری، اصغر، (1387)، مراحل بنیادین اندیشه در مطالعات امنیت ملی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
4- دانش آشتیانی، محمدباقر. (1386)، راهبرد ملی، ماهنامه نگرش راهبردی، سال هشتم، شماره 83 و 84 .
5- سام دلیری، کاظم و داوند، محمد، (1399)، الگوهای رفتاری گروه تکفیری تروریستی داعش در حوزه -دفاعی امنیتی ج.ا.ایران تا 1404، فصلنامه امنیت ملی، سال دهم، شماره 36، تابستان، صص 408-377.
6- سیفی، عبدالمجید و پور حسن، ناصر، (1397)، داعش و پدیداری موازنه تهدید در روابط ایران و عراق. فصلنامه مطالعات روابط بین‌الملل، سال 11، بهار، صص 63-37.
7- شریعتی، شهروز و وکیلی، بهنام و قربانی شیخ‌نشین، ارسلان، (1399)، نشانگان پیدایش موج پنجم تروریسم بین‌المللی در غرب آسیا، فصلنامه علمی امنیت ملی، سال دهم، شماره 38، تابستان 99، صص 34-7.
8- کرمی، رضا، (1390)، براندازی و ضد براندازی با تأکید بر براندازی نرم، تهران: پژوهشکده فارابی.
9- کرمی، رضا، (1393). داعش، بحران عراق و امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، ماهنامه تخصصی برآورد، سال دوم شماره 15، خردادماه، تهران: پژوهشکده قلم.
10- کرمی، رضا، (1395)، داعش حقیقی و حقیقت داعش، استعداد نظامی داعش و آسیب‌پذیری‌های راهبردی آن، تهران: پژوهشکده علمی کاربردی فارابی.
11- کرمی، رضا. (1396)، ارزیابی و سنجشِ تهدیدات داعش علیه جمهوری اسلامی ایران در دو مقطع قبل و بعد از فروپاشی، تهران: دانشگاه علی دفاع ملی، پژوهشکده امنیت.
12- گروه محققین، (1395)، رساله مطالعه گروهی با عنوان «راهبردهای مقابله با خطر جریان‌های تکفیری برای امنیت جهان اسلام»، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
13- گروه محققین، (1394)، رساله مطالعه گروهی با عنوان «بررسی تهدیدهای گروه تروریستی داعش بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران و ارائه راهکارهای پیشگیری و مقابله با آن»، رساله مطالعه گروهی، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
14- علیزاده موسوی، سید مهدی، (1393)، سلفی گری و وهابیت؛ تبارشناسی، قم: آوای منجی
15- مهدوی، رحمت، (1393)، رهبران فکری جنبش سلفی گری، ماهنامه بصائر، تهران: ساعس ارتش.
16- نائینی، علی‌محمد، (1388)، ابعاد تهدید نرم در استراتژی امنیت ملی آمریکا، فصلنامه مطالعات عملیات روانی، شماره 21، صص 60-24.
17- نوذری، فضل‌الله، (1391)، تعیین عوامل ژئوپلیتیک حوزۀ دریای عمان و تأثیر آن بر تدوین راهبرد دفاعی ـ امنیتی جمهوری اسلامی ایران، رساله دکتری، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملّی.
18- Buzan, B. Waever, O. & Wilde, J.D. (1998).Security: a new framework for analysis. London: Rienner Publications.
19- Schmid, A. P. & Crelinsten, R. D. (1998). Western responses to terrorism. US: Frank Cass.
20- Webster, M. (2012). Webster's New Third International unabridged dictionary. Washington.
21- Longman, P. (2011). Longman Dictionary of Contemporary English: For Advanced Learners, Single-user Version. New York: Pearson College Division.
22- Zelin, A. Y. & Smyth, P. (2011). The vocabulary of sectarianism. Foreign Policy(2)1, Retrieved 19 September 2011.
23- سایت رسمی خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران، 24/11/1399
24- سایت رسمی خبرگزاری خبرگزاری دانشجویان ایسنا، مورخه 21/4/1400
Islamic Republic of Iran, Takfiri Terrorist Groups, Threat, Threat Assessment,

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار