ارائه مدل مفهومی مؤلفه‌ها و شاخص‌های سرمایه انسانی مؤثر بر امنیت اطلاعات سازمان‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری،گروه حسابداری، دانشکده حسابداری و مدیریت، دانشگاه ازاداسالمی ، واحدکاشان، ایران

2 استادیار گروه حسابداری، دانشکده حسابداری و مدیریت، دانشگاه ازاداسالمی ، واحدکاشان، ایران )نویسندهمسئول(

3 دانشیار ، گروه مدیریت، دانشکده حسابداری و مدیریت، دانشگاه ازاداسالمی ، واحدکاشان، ایران

چکیده

سرمایۀ انسانی شامل دانش، مهارت، نوآوری و سایر توانایی‌های موجود در افراد سازمان است که به آن‌ها یاری می‌رساند تا در فعالیت‌های سازمان موفق باشند. سرمایهٔ انسانی مهم‌ترین عامل در نوآوری و بازسازی سازمان است. بسیاری از صاحب‌نظران، سرمایهٔ انسانی را ارزشمندترین داراییِ سازمان می‌دانند. بخش زیادی از اطلاعات در هر سازمان به دستِ منابع انسانی و در قالب طرح‌ها، نقشه‌ها، سیاست‌ها، بخشنامه‌ها، مکاتبات بازرگانی و مستندات طرح‌های پژوهشی، تهیه می‌شوند و توسعه می‌یابند. نظر به اهمیت و نقش اطلاعات یادشده به‌عنوان بخشی از مهم‌ترین دارایی و کلید رشد و موفقیت هر سازمان، جلوگیری از دسترسی نامحرمان و سایر تهدیدها، کاهش شدت آسیب‌پذیری‌ها را به‌همراه دارد.
هدف اصلی این مطالعه تعیین مؤلفه‌ها و شاخص‌های سرمایهٔ انسانی مؤثر بر امنیت اطلاعات سازمان‌هاست. این تحقیق، یک پژوهش توصیفی‌همبستگی و از نوع تحقیقات کاربردی است. جامعهٔ آماری این پژوهش350 نفر از خبرگان حوزهٔ مدیریت منابع انسانی سازمان‌ها در شهر تهران است که صد نفر از آن‌ها به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شده‌اند و پرسشنامه بین آن‌ها توزیع شده است. از این تعداد، هشتاد پرسشنامهٔ تکمیل‌شده، جمع‌آوری شده است. داده‌های جمع‌آوری‌شده به کمک نرم‌افزارهای تحلیل آماری، تجزیه و تحلیل شده‌اند که در نهایت، متغیرهای مدیریت و رهبری، آموزش کارکنان، فرهنگ امنیتی، تقویت سیاست‌های امنیتی، تجربیات و خودباوری افراد به‌عنوان شاخصه‌های سرمایهٔ انسانی مؤثر بر امنیت اطلاعات سازمان‌ها معرفی شده‌اند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Proposing a conceptual model of components and indicators of human capital affecting the information security of organizations

نویسندگان [English]

  • Sanaz Nodeh Farahani 1
  • Hossein Jabari 2
  • Hossein Panahian 3
1 Ph.D. Candidate, Department of Accounting, Faculty of Accounting and Managment, Islamic Azad University, Kashan Branch, Kashan, Iran.
2 Assistant Professor at Department of Accounting, Faculty of Accounting and Managment, Islamic Azad University, Kashan Branch, Kashan, Iran.
3 Associate Professor at Department of Management, Faculty of Accounting and Managment, Islamic Azad University, Kashan Branch, Kashan, Iran.
چکیده [English]

Human capital includes knowledge, skill, innovation and other abilities of the people in the organization that help them to be successful in the activities of the organization. Human capital is the most important factor in organizational innovation and reconstruction. Many experts consider human capital to be the most valuable asset of an organization. Main part of the information in any organization is provided and developed by human resources in the form of plans, maps, policies, circulars, business correspondence, and research project documentation. Considering the importance and role of aforementioned information as a part of the most important asset and the key of the growth and success of any organization, preventing the access of unauthorized people and other threats, reduces the severity of vulnerabilities. The main purpose of this study is to determine the components and indicators of human capital affecting the information security of organizations. This study is a descriptive correlational and applied research. The statistical population of this study is 350 experts in the field of human resource management of organizations in the city of Tehran that 100 of them have been selected by random sampling and a questionnaire has been distributed among them and also 80 completed questionnaires have been collected from them. The collected data was analyzed by utilizing statistical analysis software, and finally, variables of management and leadership, personnel training, security culture, strengthening security policies, experiences and self-esteem of people were identified as indicators of human capital affecting the information security of organizations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • security
  • information security
  • human capital
  • organization
  1.  1.آذرگون، حمیدرضا، 1389، «اهمیت حسابداری منابع انسانی در تصمیمگیری مدیران»، ش 218.

    2.حسن‌قربان، زهرا، 1376، «حسابداری منابع انسانی: روشهای اندازهگیری ارزش منابع انسانی»، ماهنامه حسابدار، س 11، ش 120.

    1. خاکی، غلامرضا، 1378، روش تحقیق با رویکردی به پایاننامهنویسی، چ 1، تهران: درایت.
    2. خیرگو، منصور و جواد شکوهی، 1395، «شناسایی و رتبهبندی عوامل کلیدی مؤثر بر اثربخشی سیستمهای اطلاعاتی در سازمانهای دولتی»، پژوهشنامه پردازش و مدیریت اطلاعات، ص 17 تا 39.
    3. رضاییان، علی، 1385، مبانی سازمان و مدیریت، چ 8، تهران: سمت.
    4. زنجیرچی، سید محمود و شیما شاه‌حسینی بیده و علی مروتی شریف‌آبادی، 1393، «مقایسهٔ عملکرد سازمانها در پیادهسازی مدیریت ارتباط با مشتری با استفاده از رویکرد ترکیبی NAP و DEMATEL فازی»، فصلنامهٔ بازاریابی نوین، ص 195 تا 212.
    5. سیف، یاسر و ناهید نادری بنی، 1396، «شناسایی مؤلفههای مؤثر بر مدیریت امنیت اطلاعات در فناوری اطلاعات شرکت نفت فلات قاره ایران»، مجله مدیریت فناوری اطلاعات، ص 851 تا 870.
    6. صمدی، عباس و حبیب‌الله نصیری، 1389، «بررسی موانع توسعهٔ حسابداری منابع انسانی در شرکتهای پذیرفتهشده در بورس»، فصلنامه حسابدار رسمی، ش 23، ص 30 تا 41.
    7. طبرسا، غلامعلی و امیرهوشنگ نظرپوری، 1392، «بررسی عوامل مؤثر بر ارتقای هوشمندی انسانیساختاری در سازمانهای دانشبنیان»، فصلنامه پژوهش‌های مدیریت در ایران، دوره 17، ش 1، ص 110 تا 131.
    8. عدالت، احمد و احمد فاضلی، 1385، «سیستمهای اطلاعاتی حسابداری»، نشریهٔ حسابرس، ش 151، ص 90 تا 94.
    9. فولادی، معصومه و معصومه علیپوریان، 1394، «سرمایه انسانی دانشبنیان»، چ 1، تهران: اقتصاد فردا.
    10. گرجی، ابراهیم و سجاد برخورداری، 1388،« مبانی روش تحقیق در علوم اجتماعی»، تهران: ثالث.
    11. مهدوی، ابوالقاسم و محمدامین نادریان، 1389، «بررسی رابطهٔ علیت گرنجی بین سرمایهٔ انسانی و رشد اقتصادی در ایران»، پژوهشنامه اقتصادی، س 10، ش 3، ص 287 تا 309.
    12. میرمجریان، حمید و سید محمدحسن شهشهانی، 1385، «کارایی تصمیمگیری در گزارشگری مالی در محیط شبکه گسترده جهانی»، نشریهٔ حسابرس، ش 35، ص 37 تا 45.
    13. ودیعی، محمدحسین و جمال محمدی، 1389، «امنیت در سیستمهای اطلاعاتی حسابداری»، نشریهٔ حسابرس، ش 51 ، ص 90 تا 94.

    الف) منابع لاتین

    1.Bassi, Iauric and Daniel mamurrer, (2005), “what to do when people ae your most important?’’ handbook of business strategy, Volume6, Number, p.219 – 224

    2.Daily C. and lueblfing, M. (2000), “Defending the security of theaccounting system“ .The CPA Journals. 62-65

    3.Davis Charles,” (1997), An assessment of accounting information security” ,CPA journal ,p.28-34,

    4.Huber, G. P. (2018). A theory of the effects of advanced information technology on organizational design, intelligence, and decision making. Academy of Management Review,6(9):.25:71-87.

    5.Kim, S. H., K. H. Yang, and S. Park. (2014). An integrative behavioral model of information security policy compliance. The Scientific World Journal 2014, PP17-19.

    6.King ,Gray & Christopher J.L. Murray(2001-2002) “ Rethinking Human Security “, Political Science Quarterly , Vol .116, No.4

    Kritzinger D, smith.(2011). Towards information security behavioral compliance. Computer& security, PP18-20.

    7.Iyere, Alika & , Stan Aibieyi, Joseph(2014) ., Human Capital: Definitions Approaches and Management Dynamics , Journal of Business Administration and Education ISSN2201-2958 , Volume 5, Number 1, 55-78

    8.Marimuthu, Maran Arokiasmy, Lawrence & Ismail , Maimunah (2009)., Human Capital Development And Its Impavt On Firm Performance:Evidence From Development Economics, Uluslararası Sosyal Ara_tırmalar Dergisi The Journal of International Social Research Volume 2 / 8Summer

    9.Melissa walters (2007). “a draft of an information systems security and control course”. Journals of information system. 5-34.

    10.Meskell, P., Burke, E., Kropmans, T. J., Byrne, E., Setyonugroho, W. & Kennedy, K.M. (2015). Back to the future: An online OSCE Management Information System for nursing OSCEs. Nurse Education Today, 35(11), 1091-1096.

    1. Nikrerk J.F. and Solms, Van.(2017). Information security culture: a management perspective. Computer & security, 5, 142-144.

    Sadowsky ,G . et al (2003) IT Security Handbook . infoDev. Worldbank. P. 98-

    12.Verma , S, & P, Dewe (2008), “ Valuing Human Resource” , Journal of Human Resource Costing & Accounting , 12(2) : 102-123 

       13.Presenting a conceptual model of components and indicators of human capital affecting information security of organizations

    ج) تارنما

    1. الوانی و میرشفیعی، 1369، «مدل»، قابل دسترس در: http://www.sndu.ac.ir/fa/content
    2. جلالی، سونیا، 1397، «تجربه کارکنان»، آکادمی تخصصی مدیریت منابع انسانی، قابل دسترس در: https://hrmacy.ir/index.php/tag/2018