الگوی راهبردی مدیریت یکپارچه پیشگیری و مقابله با جرائم سایبری در جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضوهیئت علمی گروه سایبر دانشگاه عالی دفاع ملی، تهران، ایران

2 عضوهیئت علمی دانشگاهعلومانتظامی امین، تهران، ایران

3 عضوهیئت علمی دانشگاهعلومانتظامی امین و دانشجوی سایبر داعا، تهران، ایران

چکیده

امروزه در کنار فرصتها و قابلیتهای ایجادشده در زیستبوم سایبری کشور، سرمایههای سایبری 
موجود در معرض تهدیدها، آسیبها و مخاطرات هستند. در این راستا، اقدام پیشگیرانه و مقابلهای با تهدیدها 
و آسیبها و جرائم سایبری مستلزم برنامهریزی ملی، فراسازمانی و فرابخشی است. این تحقیق با هدف تبیین 
و دستیابی به الگوی راهبردی مدیریت یکپارچه پیشگیری و مقابله با جرائم سایبری در جمهوری اسالمی 
ایران انجام شده است. 
این پژوهش از نوع تحقیقات کاربردیتوسعهای و تبیینی و از نظر روش، آمیخته و ترکیبی است. جامعه 
آماری این پژوهش را خبرگان حوزه سایبر به تعداد 70 نفر تشکیل میدهند. ابزار گردآوری در گام اول بر 
مبنای روش کیفی بوده است که بعد از پیادهکردن مصاحبه 14 نفر از خبرگان در شش محور، کدگذاری 
باز بر روی متون مصاحبهها انجام شده و بر اساس مقولههای بخش کیفی، پرسشنامه محققساخته تدوین 
گردیده است. برای تجزیه و تحلیل دادهها از نرمافزارهای SPSS و SMARTPLS استفاده شد. با بررسی 
برازش اندازهگیری مدل از طریق سنجش پایایی )آلفای کرونباخ، پایایی ترکیبی و بارهای عاملی( و روایی 
واگرا و همگرا ارزیابی شد که از وضعیت مناسبی برخوردار بود. برازش ساختاری مدل از طریق محاسبه 
ضرایب معناداری Z مقادیر)VALUES-T ،)معیارR2( ضریب تعیین( و معیار Q2 ارزیابی شد که از وضعیت 
مناسب و قوی برخوردار بود. با استفاده از نتایج برازشهای فوق، برازش کلی مدل نیز محاسبه شد که مقدار 
آن 508.0 بود و چون بزرگتر از 36.0 بود، برازش کلی مدل، قوی ارزیابی شد و امکان بررسی ارزیابی و 
تأیید مدل ترسیمشده در این پژوهش فراهم گردید

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Strategic model of integrated management of preventing and combating cybercrime in the Islamic republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Reza Taghipour, 1
  • AmirHossein i Yavar 2
  • Seyed Kamal Hadiyanfar 2
  • Javad Jahanshiri 3
1 Member of Scientific Board at Department of Cyber of Supreme National Defence University, Tehran, Iran.
2 Member of Scientific Board at Amin Police University, Tehran, Iran.
3 Ph.D. Candidate in Strategic Management of Cyber Space security at Supreme National Defence University, Tehran, Iran.
چکیده [English]

Today, in addition to the opportunities and capabilities created in the Iran's cyber ecosystem, existing cyber resources are exposed to threats, damages and risks. In this regard, preventive measures and confrontation with threats, harms and cybercrime requires national, extra-organizational and extra-sectoral planning. The purpose of this study is to explain and achieve a strategic model of integrated management of prevention and combating cybercrime in the Islamic republic of Iran. This is an applied – developmental study that employs mixed method. The statistical population of this study consists of 70 cyber experts. In the first step, the collection tool was based on the qualitative method that after implementing the interview of 14 experts in six axes, open coding was executed on the texts of the interviews and based on the categories of the qualitative section; a researcher-made questionnaire was developed. SPSS and SmartPLS software were utilized to analyze the data. By examining the fit of the model through the assessment of reliability (cronbach's alpha, composite reliability and factor loading) and divergent and convergent validity evaluated and was in a good condition. The structural fit of the model was evaluated by calculating the coefficients significance of Z, t-statistic values, criterion R2 (coefficient of determination) and Q2 criterion, which had a suitable and strong condition. By utilizing the results of the above fits, the overall fit of the model was calculated which was 0.508 and because it was greater than 0.36, the overall fit of the model was considered strong and this process made possible to evaluate and confirm the model that is drawn in this study.       

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategic model
  • integrated management
  • prevention
  • counter
  • cyberspace
  • cybercrimes

مراجع

  1.  

    1. ایمانیان، زهرا و عباس منوریان، 1394، «حکمرانی شبکه‌ای و بررسی موقعیت و چالش‌های آن در ایران»، نخستین اجلاس ملی مدیریت دولتی ایران، تهران: دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
    2. بیات، بهرام و جعفر شرافتی‌پور و نرگس عبدی، 1387، پیشگیری از جرم با تکیه بر رویکرد اجتماع‌محور، تهران: معاونت اجتماعی ناجا.
    3. ترکمان، مهرداد، 1391، نقش پلیس در پیشگیری از جرائم سایبری، تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات مرکزی و دانشکده علوم انسانی، گروه حقوق.
    4. ثقفی، کامیار، 1393، «مدیریت پیشرفته فضای سایبر»، دورهٔ اول مدیریت راهبردی فضای سایبر، دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی: دانشکده امنیت ملی.
    5. جهانشیری، جواد و محمدرضا حسینی و احمد ابراهیمی، 1394، «تبیین فرایند تحقیقات مقدماتی در جرائم سایبری»، فصلنامه علمی‌پژوهشی پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی، دوره 10، ش 39، دانشکده علوم و فنون اطلاعات و آگاهی دانشگاه علوم انتظامی امین.
    6. حسینی، پرویز و حسین ظریف‌منش، 1392، «مطالعه تطبیقی ساختار دفاع سایبری کشورها»، فصلنامه پژوهش‌های حفاظتی‌امنیتی، دوره 2، ش 5، تهران: دانشگاه جامع امام حسین(ع).
    7. حسن‌بیگی، ابراهیم، 1390، «مدیریت راهبردی»، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی.
    8. حمیصی، مرتضی، 1391، «الگوی راهبردی تأسیس و توسعه سازمان‌های مردم‌نهاد ایرانی با تأکید بر منافع امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران»، با راهنمایی دکتر محمدرحیم عیوضی و مشاوره دکتر غلامرضا خواجه سروری و دکتر یوسف ترابی، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده مدیریت راهبردی.
    9. گروه مولفین؛ گرایش امنیت سایبر در قالب گروه مطالعاتی، 1397، «طراحی نظام دفاع سایبری کشور و تدوین راهبردهای آن»، با محوریت دکتر مهرداد کارگری و راهنمایی دکتر میثم لطیفی و مهندس محمدرضا فرجی‌پور و مهندس علی محمدی، تهران: دانشکده امنیت ملی داعا.
    10. گروه مولفین؛ گرایش مدیریت راهبردی فضای سایبر در قالب گروه مطالعاتی، 1396، «ارائه راهبردهای علمی و فناوری تحکیم و ساخت درونی قدرت ملی نظام جمهوری اسلامی ایران»، با محوریت دکتر حسین ساری و راهنمایی دکتر محمد مهدی‌نژاد نوری، دکتر محسن مرادیان و امیر سرتیپ دوم ستاد دکتر محمدحسین صنیعی، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده امنیت ملی.
    11. رجبی‌پور، محمود، 1382، «راهبرد پیشگیری اجتماعی از جرم؛ تعامل پلیس و دانش‌آموزان»، فصلنامه پژوهش‏های دانش انتظامی، سال 5، ش 3، پیاپی 19، دانشگاه علوم انتظامی امین، معاونت پژوهش.
    12. روضه‌ای، منصور و جعفر توانبخش و حمید حسن‌زاده و احمد کرد، 1396، ابزارهای پیشگیری از جرائم نوظهور در فضای مجازی، تهران: معاونت اجتماعی ناجا.
    13. سند امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات «افتا»، مصوب 12 مهر 1387.
    14. سند چشم‌انداز 20ساله (1404) جمهوری اسلامی ایران، 13 آبان 1382.
    15. سند راهبردی پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا) نیروی انتظامی ج.ا.ا، مصوب خرداد 1389.
    16. کمیته راهبردی پدافند غیر عامل کشور، سند راهبردی پدافند سایبری کشور، مصوب 29 اردیبهشت 1394.
    17. شورای عالی فضای مجازی، سند نظام ملی پیشگیری و مقابله با حوادث در فضای مجازی، 15 آبان 1396.

    18.سیاست‌های کلی امنیت فضای تولید و تبادل اطلاعات و ارتباطات (افتا)، 29 بهمن 1389.

    1. شاه‌محمدی، غلامرضا و منصور تاهو، 1393، «بررسی شیوه‌های پیشگیری از جرائم سایبری؛ مبتنی بر فناوری اطلاعات»، فصلنامه علمی‌پژوهشی پژوهش‌های اطلاعاتی و جنایی، دوره 9، ش 35، دانشکده علوم و فنون اطلاعات و آگاهی دانشگاه علوم انتظامی امین.
    2. شهیر، احسان، 1396، «طراحی الگوی راهبردی بومی امنیت فضای سایبر کشور»، با راهنمایی دکتر ابراهیم حسن‌بیگی و مشاوره دکتر رضا تقی‌پور، دکتر خراشادی‌زاده و مهندس عبدالمجید ریاضی، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده امنیت ملی.
    3. صیدی، فاطمه، 1395، «ارائه الگوی مدیریت یکپارچه‏ خدمات اجتماعی در حوزه‏ آسیب‏های اجتماعی؛ نمونه موردی شهر تهران»، با راهنمایی دکتر محمد زاهدی اصل و مشاوره دکتر علی‌اکبر تاج مزینانی، تهران: دانشگاه علامه طباطبائی، دانشکده علوم‌اجتماعی.
    4. قانون مجازات اسلامی، مصوب 1 اردیبهشت 1392مجلس شورای اسلامی و تأیید 11 اردیبهشت 1392 شورای نگهبان.
    5. قانون مبارزه با جرائم رایانه‌ای جمهوری اسلامی ایران، مصوب 5 خرداد 1388مجلس شورای اسلامی.
    6. قوچانی خراسانی، محمدمهدی و داوود حسین‌پور و ابراهیم محمودزاده و سید مهدی الوانی و سید ابوالحسن فیروزآبادی، 1396، «الگوی حکمرانی شبکه‌ای با تأکید بر توسعه فرایندهای نوآوری باز در نهادهای تحقیقاتی امنیت سایبری»، نشریه علمی‌پژوهشی بهبود مدیریت، سال 11، ش 4، پیاپی 38، تهران: مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی.

     

    ب)منابع لاتین

    1.ECONOMIC AND SOCIAL COMMISSION FOR WESTERN ASIA (ESCWA) (2011) , Key Factors in Establishing Single Window. Printed at ESCWA, Beirut E/ESCWA/EDGD/United Nations Publication 11-0286 – December 2011 - 472.

     

    1. EUROPEAN COMMISSION (2015), Literature review and identification of best practices on integrated social service delivery.
    2. K. Jayeshankar, Ph.D., (June and July 2010), Cybercrime, Challenges and Opportunities, International Journal of Criminology, Criminal Justice and Criminal Justice Association of the University of India, Subscriber Number 1 & 2 Vol. 4.
    3. Kieranganova, Mireshbekov Yessenov, (November 2015), Improvement of the fight against cybercrime in developed countries, Karaganda Academy of the Ministry of Internal Affairs of the Republic of Kazakhstan, Internet Banking and Trade Magazine, Volume 20.
    4. Vitola Alise, Senfelde Maija (2015), An Evaluation of the Cross-Sectoral Policy Coordination in Latvia, VIEŠOJI POLITIKA IR ADMINISTRAVIMAS - PUBLIC POLICY AND ADMINISTRATION, Vol. 14, No 2, p.p 236–249.
    5. Skaug Lene (2014), Five Theories in Social Work, Sydney, Australia, Universite tsforlaget.

    ج)تارنما

    1. ابروش، رضا، 1396، «مفهوم‌شناسی سینرژی یا هم‌افزایی و نتایج آن»، بارگذاری‌شده در 27 مهر 1396، بازدید در 28 مهر 1397، قابل دسترس در:

    http://www.modiryar.com/index-management/government/system/6419

    1. وب‌سایت دفتر مقام معظم رهبری حضرت آیت‌الله‌العظمی‌ امام خامنه‌ایK، قابل دسترس در:

    http://www.leader.ir/fa/content . http://www. khamenei.ir/fa/content

    1. وب‌سایت شورای عالی فضای مجازی، مرکز ملی فضای مجازی، قابل دسترس در:

    http://majazi.ir/general_content/76436

    1. وب‌سایت پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات (فتا)، قابل دسترس در:

    http:// www.cyberpolice.ir

    1. هادیان‌فر، سید کمال، 1394، اجلاس بین‌المللی جرائم سایبری در دنیای به‌هم‌پیوسته، پلیس فتا، بارگذاری‌شده در 5‌ خرداد 1394، بازدید در 11 مرداد 1396، قابل دسترس در:

    http:// www.cyberpolice.ir

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار