الگوی مطلوب مسئله‌یابی در فرایند سیاست‌گذاری شورای عالی امنیت ملی ج.ا.ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری علوم سیاسی گرایش سیاست‌گذاری عمومی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

2 استادیار روابط بین‌الملل دانشکده علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی تهران مرکزی (نویسنده مسئول)

چکیده

سیاست‌گذاری حاصل تعامل پیچیدۀ بین افراد، نهادها، ایده‌ها و منافع است. سیاست‌گذاری در شورای عالی امنیت ملّی ج.ا.ایران بر مبنای موضوعاتی است که برای بخش یا بخش‌هایی از جامعه مشکل امنیتی ایجاد می‌کند. ازاین‌رو، شناخت صحیح مسئله، نقش اساسی در شروع فرایند سیاست‌گذاری دارد، چراکه هر گام نادرست، زنجیره­ای از اشتباهات بعدی را به­دنبال می­آورد که خود نیازمند سیاست­گذاری جدید برای بازگرداندن وضعیت به حالت اولیه است. این پژوهش با هدف ارائۀ الگوی مطلوب مسئله‌یابی در فرایند سیاست‌گذاری انجام شد. پژوهشگران در پی پاسخ به این سؤال که «الگوی مطلوب مسئله­یابی در فرایند سیاست­گذاری شورای عالی امنیت ملّیچیست؟»، با بهره­گیری از جامعۀ خبرگی به تعداد 18 نفر و انجام مصاحبه هدفمند کیفی، به استخراج نکات کلیدی و متغیرهای مهم مسئله‌یابی در فرایند سیاست‌گذاری شورا مبادرت نموده و سپس با دسته‌بندی و برقراری روابط بین متغیرها با استفاده از روش تحلیل محتوا و همبستگی، فرایند اصلی سیاست‌گذاری در مرحلۀ «شناخت مسئله» را احصا و ارائه نموده­اند. نتایج پژوهش نشان می­دهد که الگوی مطلوب مسئله‌یابی شامل پنج مؤلفۀ احساس وجود مسئله، کالبد‌شکافی مسئله، محک مسئله با تراز مسائل ملّی، پردازش مدیریتی مسئلۀ امنیت ملّی و آماده‌سازی مسئله برای ورود به دستور کار سیاست‌گذاری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The optimal pattern of problem finding in the policy-making process of the high council of the national security of the Islamic Republic of Iran

نویسندگان [English]

  • Abdolreza Bagheri 1
  • Hamid Pishgah Hadian 2
1 Ph.D. Candidate in in Political Science the tendency of general policy making at Islamic Azad University, Tehran central branch.
2 Assistant Professor at Islamic Azad University, Faculty of Political Science, Tehran central branch
چکیده [English]

    Policy-making is the result of complex interactions among individuals, institutions, ideas, and interests. Policy-making the high council of the national security of the Islamic Republic of Iran is based on the issues that create security problems for a section or sections of society. Therefore, the proper understanding of the problem plays a key role in initiating the policy-making process, as each wrong step leads to a series of subsequent errors that require a new policy to restore the situation to its original state. This research was conducted with the aim of providing a favorable model for problem finding in the policy-making process. Researchers seek to answer the question that; what is the optimal problem-solving model in the policy-making process of the high council of the national security? The researchers, by using the expert community of 18 people and conducting purposeful quality interviews, extracted key points and important variables of problem solving in the policy-making process of the council and then, by classifying and establishing relationships between variables using content analysis and correlation methods, calculated and presented the main policy-making process in the "problem recognition" stage.
The research results show that the optimal problem-solving model includes five components: the feeling of the problem existence, dissection of the problem, testing the problem with the level of national issues, management process of the national security issue and preparing the issue to enter the policy making agenda.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Security
  • policy making
  • the high council of national security
  • issue
 
1. الوانی، سید مهدی (1378)، مدیریت عمومی، چاپ سیزدهم، تهران: انتشارات نشر نی.
2. حایری­یزدی، آسیه؛ ملکی، عباس (1396)، و بازهم سیاست‌گذاری عمومی، فصلنامۀ مطالعات سیاست‌گذاری عمومی، شمارۀ 24، صص 20- 5. تهران: مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری.
3. دانش­فرد، کرم­اله (1392)، مبانی خط‌مشی گذاری عمومی، چاپ اول، تهران: انتشارات نیاز دانش.
4. رضائیان، علی (1369)، اصول مدیریت، چاپ اول، تهران: انتشارات سمت.
5. رضوی­نژاد، سید امین؛ ملک­محمدی، حمیدرضا (1397)، درآمدی تحلیلی بر مسئله­شناسی در سیاست‌گذاری امنیتی، فصلنامۀ مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، شمارۀ 27، صص 296- 279، تهران: انتشارات مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری.
6. غرایاق­زندی، داود (1390)، درآمدی بر سیاست‌گذاری امنیت ملّی، چاپ دوم، تهران: انتشارات پژوهشکدۀ مطالعات راهبردی.
7. کلینتون، ویلیام (بیل) (1379)، سخنرانی رئیس‌جمهور ایالات متحدۀ آمریکا در همایش اجلاس هزاره سران ملل متحد (6 سپتامبر 2000 م)، مجلۀ مطالعات منطقه‌ای، شماره 4، صص 187- 183، تهران: انتشارات مرکز پژوهش‌های علمی و مطالعات استراتژیک خاورمیانه.
8. کوثری، حمید (1391)، اصول تدوین برآورد اطلاعاتی؛ دفتر اول، تهران: انتشارات پژوهشکده اطلاعات.
9. کوثری، حمید (1395). تکنیک‌های مسئله­یابی در موضوعات راهبردی، تهران: انتشارات دانشگاه اطلاعات و امنیت ملّی.
10. مقدسی، مهدی؛ اکبری، احسان (1396)، جایگاه حقوقی مصوبات شورای عالی امنیت ملّی در نظام حقوق اساسی ایران،فصلنامۀ مطالعات حقوق عمومی، شمارۀ 4، صص 893-873. تهران: دانشکدۀ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران.
11. ملک­محمدی، حمیدرضا (1394)، اصول سیاست‌گذاری عمومی، چاپ اول، تهران: انتشارات سمت.
12. ملک­محمدی، حمیدرضا (1395)، مبانی و اصول سیاست‌گذاری عمومی، چاپ دوم، تهران: انتشارات سمت.
13. مولر، پیر. (1379). سیاست‌گذاری عمومی، ترجمۀ حمیدرضا ملک­محمدی، تهران: انتشارات دادگستر.
14. میرشاه­ولایتی، فرزانه (1388)، راهنمای عملی تدوین چشم‌انداز، تهران: انتشارات مرکز آینده‌پژوهی علوم و فناوری دفاعی.
15. وحید، مجید (1380)، درآمدی بر سیاست‌گذاری عمومی، مجلۀ دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شمارۀ 52، صص 217-185، تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
16. وحید، مجید (1383)، سیاست‌گذاری عمومی، تهران: انتشارات میزان.
 
 
ب) منابع لاتین
1. Allock, Bob (2002). National Security law in common law Framework, Basic law Institute.
2. Cobb, R. & C. Elder (1971), “The Politics of Agenda Building”, Journal of Politics, 4, 33.
3. Crozier, Michel, Friedberg, Erhard, (1977), L’acteur et le systeme, Paris, Seuil.
4. Davis, C. (1974), “How dose the agenda get set?” in The Governance of Common Property Resources, Ed. 5. Edwin Haefel, Baltimore: John Hopkins University Press.
5. Gramsci, A. (1977). Les intellectuals et l’organisation de la culture in Gramsci dans le texte, Paris, Ed. Socials.
6. Hogwood, B. & L. Gunn (1984), Policy Analysis for Real World, Oxford: Oxford University Press.
7. Jones, C. (1970), An Introduction to the Study of Study of Public Policy, Belmond, Wadsworth Publishing.
8. Padiaoleau, J. (1982), L Etat au concert, Paris, PUF.
9. Peters, guy. Jon Pierre.(2006).Handbook of Public Policy,(edits). Sage Publication. p 6.
10. Roger W.Cobb, Charles Elder. 1984. Agenda Building, in policy studies Journal, vol.13. No 1. Sep 1984. Pp 115–129.
11. Sabatier, P.A., and Weible, C.M. 2005. “Innovations in the advocacy coalition Framework”. Paper presented at the American Society for Public Administration Meeting. Milwaukee, WI.