آینده پژوهی تروریسم و امنیت نظام بین‌الملل

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری روابط بین الملل، دانشگاه اصفهان

2 دانشیار روابط بین الملل گروه علوم سیاسی دانشگاه اصفهان

چکیده

تروریسم یک ویژگی ثابت در افق آینده بشریت است و پیشرفتهای تکنولوژیک، اندیشه، تاکتیک و سلاح تروریستها باعث شده که دولتها بهمنظور کاهش ضریب آسیب پذیری احتمالی و اتخاذ موضع فعال و کنشی بهجای موضع انفعالی و واکنشی در نحوه برخورد با تروریسم نیاز به آینده نگری داشته باشند. لذا هدف از انجام این پژوهش آیندهپژوهی تروریسم و امنیت نظام بینالملل با استفاده از روش دلفی میباشد. بدین منظور مشارکت کنندگان در این مقاله 20 نفر از خبرگان متخصص در حوزه تروریسم و آیندهپژوهی بودند که برای انتخاب آنها از روش نمونهگیری قضاوتی و گلوله برفی استفاده گردید و در اجرای تحقیق با روش دلفی در مورد 17 سؤال پرسشنامه به اجماع رسیدند. نتایج بهدستآمده حاکی از آن است که تداوم و تشدید تروریسم در دهه آینده سناریوی محتمل است. محرکهای تغییرات تکنولوژیکی، جهانی شدن، افزایش جمعیت جهان و تغییرات اقلیمی در ایجاد و گسترش تروریسم مؤثر هستند؛ تهدیدات ناشی از تروریسم سایبری و اینترنتی در دهه آینده شدت مییابد، همچنین تروریستهای افراطی در دهه آینده از از سلاحهای غیر متعارف و حملات انتحاری بیشتری در سراسر جهان بهمنظور تحقق اهدافشان استفاده خواهند کرد و گروههای تروریستی در آینده تهدیداتی جدی برای امنیت نظامی، اقتصادی، انسانی و زیست محیطی ایجاد میکنند. این نتایج نشان میدهد که سه راهبرد؛ 1. رویکرد یکپارچه جهانی در برخورد با تروریسم، 2. راهبرد پیشگیرانه در قالب مقابله و خشکاندن ریشهها و مبادی فکری و اعتقادی تروریسم و 3. راهبرد سرکوب و مقابله تاکتیکی و عملیاتی با مظاهر تروریسم، برای مقابله با این تهدیدات میتواند راهگشا باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Futures studies of terrorism and the security of international system

نویسندگان [English]

  • zahra Mobini Keshe 1
  • ali omidi 2
1 Ph.D. Student of International Relations, University of Isfahan
2 Associate Professor of International Relations, Department of Political Sciences, University of Isfahan
چکیده [English]

Terrorism is a fixed attribute on the horizon of the future of humanity and technologicaladvancements, thought, tactics and terrorism’s weapons have led governmentsto make a vision in order to reduce the possible vulnerability factor andadopt an active and proactive position rather than passive and reactive positionon how to deal with terrorism. The purpose of this study is to study the terrorismand the security of the international system as a future problem, using the Delphimethod. For this purpose, participants in this article are 20 experts in the field ofterrorism and futures studies. Furthermore, Judgmental and snowball samplingmethod was used to select the experts and in the process of the Delphi implementationexperts reached consensus on 17 questions. The study results indicate thatthe continuation and escalation of terrorism in the next decade will be the mostlikely scenario and the stimulus of technological change, globalization, the worldpopulation rise and climate change are effective factors in the creation and spreadof terrorism. Threats from cyber and internet terrorism will increase in the nextdecade and terrorist groups will use unconventional weapons and suicide attacksthroughout the world to achieve their goals and terrorist groups in the future poseserious threats to military, economic, human, and environmental security. Theseresults indicate that three strategies; 1. integrated global approach to terrorism,2. preventative strategy in the form of confronting with terrorism and destroyingroots and thinking principles and beliefs of it, 3. the strategy of suppression andtechnical and operational confronting with manifestations of terrorism could beeffective against these threats.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Futures studies
  • terrorism
  • security
  • international system
  • Delphi method
بزرگی، محمد رضا(1388)، روشهای پژوهش در حوزه آینده اندیشی، کتاب ماه علوم اجتماعی.
بصیری و آقا محمدی(1396)، « آینده پژوهی خاورمیانه طی سه دهه آتی؛ تحلیل روندهای مقابله با تروریسم در سطح بینالملل»، فصلنامه تحقیقات سیاسی و بینالمللی، دوره 9، شماره 31.
بوزان، باری(1387)، مردم، دولتها و هراس،(مترجم: پژوهشکده مطالعات راهبردی)، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
پاشایی زاد، حسین(1386)، «نگاهی اجمالی به روش دلفی»، پیک نور، شماره 2، سال ششم.
حاجی یوسفی، امیر محمد(1376)، «بررسی بحرانهای چهارگانه در نظریه روابط بینالملل»، فصلنامه سیاست خارجی، سال یازدهم، شماره 4.
حاجیانی، ابراهیم(1386)، «مطالعات آینده و نقش آن در بررسیهای استراتژیک»، فصلنامه راهبرد، شماره 45.
حبیبی، آ. و دیگران(1393)، تصمیمگیری چند معیاره فازی، تهران: نشر کتیبه گل.
خزایی، سعید(1387)، راهنمای گام به گام آیندهپژوهی راهبردی: مروری بر رویکردها و روشها، تهران: مرکز اطلاع رسانی و آیندهپژوهی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح.
دویچ، کارل و دیگران(1375)، نظریه‌های روابط بینالملل، ترجمه وحید بزرگی، چاپ نخست، مؤسسه انتشارات جهاد دانشگاهی، «تحقیقات صلح»، جلد اول.
رستمی، فرزاد(1395)، «تروریسم هستهای و آینده امنیت بینالملل»؛ فصلنامه مطالعات بینالمللی پلیس، سال ششم، شماره 26.
طیب، علیرضا(1383)، تروریسم، چاپ اول، نشر نی.
عبد الله خانی، علی(1386)، تروریسم شناسی، تهران: ابرار معاصر تهران.
محمدی لرد، عبدالمحمود(1393)، آیندهپژوهی ثبات سیاسی ایران، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
میچیچ، پرو(1387)، آیندهپژوهی و مدیریت آینده در سی دقیقه، ترجمه عباداله حیدری، تهران: مرکز آیندهپژوهی و اطلاع رسانی (وابسته به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح).
نقیب زاده، احمد(1373)، نظریههای کلان روابط بینالملل، تهران: قاموس.
ونـت، الکساندر(1384)، نظـریه اجتماعـی سیاسـت بینالملل، تهـران: نشر دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی.
هالستی، کالوی یاکو(1380)، مبانی تحلیل سیاست بینالملل، ترجمه: بهرام مستقیمی و مسعود طارم سری، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.