سطوح تهدیدات داخلی، منطقه ای وجهانی علیه ج.ا.ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار گروه امنیت ملی، دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

 
هر کشوری متناسب با موقعیت جغرافیایی و ژئوپلیتیکی خود با چالش­ها و بحران­های امنیتی روبروست. از آنجا که ج.ا.ایران دارای عمق استراتژیک جبهه مقاومت بوده و از طرفی به علت موقعیت خاص ژئوپلیتیکی و ژئواستراتژیکی دارای تهدیدات متعددی است، مقابله با تهدیدات از جمله مهمترین اهدافی است که هر کشوری به دنبال آن است. امنیت و تهدید دو واژه درهم تنیده هستند، به طوری که نمی‌توان از تهدید سخن گفت ولی امنیت را نادیده گرفت. هدف اصلی این مقاله شناسایی و اولویت­بندی تهدیدات علیه ج.ا.ایران در سه سطح داخلی، منطقه­ای و جهانی با اثر داخلی، منطقه­ای و جهانی می­باشد. این تحقیق کاربردی و به روش توصیفی و تبیینی با رویکرد آمیخته انجام شده است. حجم نمونه 75 نفر و ابزار گردآوری پرسشنامه و اسناد و مدارک بوده که با استفاده از نرم­افزار SPSS تحلیل شده است. بر اساس تجزیه و تحلیل به­عمل آمده تهدیدات داخلی بیشترین تأثیر را در ایجاد ناامنی دارد. پس از آن اثر دومینویی تهدیدات مثل اثر تحریم­های اقتصادی بر اغتشاشات و مطالبات صنفی، طبق نتایج تحقیق 41 نوع تهدید به­دست آمده که تعداد 17 تهدید داخلی، 13 تهدید منطقه­ای و 11 تهدید جهانی بصورت نقطه­ای، اثر دومینویی و پروانه­ای در محیط امنیتی ج.ا.ایران دارد. اغتشاشات چند حوزه­ای و ترکیبی، خطرناکترین نوع تهدید داخلی است. پیمان صلح ابراهیم و تبدیل شدن نظام سه قطبی منطقه­ای به دو قطب علیه ج.ا.ایران خطرناکترین نوع تهدید منطقه­ای است وتهدیدات چندوجهی آمریکا علیه ایران خطرناکترین نوع تهدید جهانی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Levels of Internal, Regional and Global Threats Against Iran

نویسنده [English]

  • Fathollah Kalantari
Associate Professor of Department of National Security at Supreme National Defense University,
چکیده [English]

Every country faces security challenges and crises according to its geographical and geopolitical position. Since Islamic Republic of Iran has the strategic depth of the resistance front and on the other hand due to its specific geopolitical and geostrategic situation, it has many threats, dealing with threats is one of the most important goals that every country seeks. Security and threat are two intertwined words, so that one cannot talk about threat but ignore security. The main purpose of this article is to identify and prioritize the threats against Iran at three levels, domestic, regional and global, with domestic, regional and global effects. This applied research was done in a descriptive and explanatory method with a mixed approach. The sample size was 75 people and the collection tool was a questionnaire and documents, which were analyzed using SPSS software. According to the analysis carried out, internal threats have the greatest effect on creating insecurity. After that, the domino effect of threats, such as the effect of economic sanctions on labor unrest and demands, according to the results of the research, 41 types of threats have been obtained, of which 17 are internal threats, 13 are regional threats, and 11 are global threats in a domino effect. and has a license in the security environment of Islamic Republic of Iran. Multi-field and combined disturbances are the most dangerous type of internal threat. The Ibrahim Peace Treaty and the transformation of the three-pole regional system into two poles against Iran is the most dangerous regional threat, and America's multifaceted threats against Iran are the most dangerous global threat.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Hybrid
  • Multifaceted
  • Multi-Domain
  • Security
  • Threat
  1. بیانات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) دسترسی در سایت khameniei.ir.
  2. افتخاری، اصغر،(1395)، کالبد شکافی تهدید، تهران، انتشارات دانشگاه امام حسین(ع).
  3. احمدی، سید عباس و همکاران، (1397)، تهدیدات امنیتی جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی مبتنی بر بنیادگرایی اسلامی (با تأکید بر بُعد نرم افزاری)، فصلنامه شماره 33 مطالعات بین رشته ای دانش راهبردی، ص167.
  4. امیری مقدم، رضا، امینی، سید جواد، نوروزی، محسن و فیاضی، داود (1397)، سناریوهای تهدیدات امنیتی عربستان علیه جمهوری اسلامی ایران در افق 1404، فصلنامه شماره 2 دوره 9، امنیت ملی، ص26.
  5. رضاقلی، علی،(1398)، جامعه­شناسی خودکامگی، تهران، انتشارات نی.
  6. حافظ‌نیا، محمدرضا، (1396)، اصول و مفاهیم ژئوپلیتیک، ‌مشهد، انتشارات پاپلی.
  7. جزایری، مینا، (1398)، تئوری دومینو، تهران، انتشارات سمت.
  8. صالح­نیا، علی، بختیاری، حسین، (1397)، اولویت‌بندی تهدیدات امنیت ملی ج.ا.ایران با روش تحلیل سلسله مراتبی، فصلنامه شماره 27 مطالعات راهبردی سیاست گذاری عمومی، ص277.
  9. فیروزی، محرمعلی، (1388)، چالش­ها و بحران­های امنیت ملی ج.ا.ایران، مجله شماره 19 صحون.
  • کلانتری، فتح­ا...، (1399)، گونه‌شناسی تهدیدهای هیبریدی و کاربست آن در سطوح امنیت ج.ا.ایران، فصلنامه شماره 38 امنیت ملی، ص255.
  • مرادیان، محسن، (1397)، درک امنیت و ماهیت تهدیدهای، تهران دانشگاه عالی دفاع ملی.
  • مرادیان، محسن، (1389)، درآمدی بر ابعاد و مظاهر تهدیدات، تهران، انتشارات راشا.
  • مرندی، سیدعلی، (1401)، تهاجم ترکیبی علیه ج.ا.ایران؛ ویژگی­ها، پیامدها و شیوه مواجهه، تهران، پژوهشکده مطالعات راهبردی ماه­نگار شماره 123 راهبردی دیده­بان، ص57.
  • نجفی­سیار، رحمان، (1401)، سال نمای دفاعی- امنیتی، تهران، انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
  • نورانی، نورا...، بنی­هاشمی، میرقاسم، (1398)، نظریه آشوب و الزامات تبیین در فرآیند تحلیل امنیت، فصلنامه شماره 83 مطالعات راهبردی، ص12.
  1. Richard Wyn Jones (2010), Security, Strategy and critical Theory: LondonmLynne Rienner publishers.
  2. Mearshiemer، john(2020).The tragedy of Great Power Politics. Newyork. Notron Company.
  3. Schweller، Randal L(2019) Neorealism،s Status QuoBais:What Security Dilemma، Security Studies، Vol 5، No،
  4. Jeffrey W(2015) Security Under Anarchy، Columbia International Affairs، Washington. D.C.
  5. Buzan&Others,(2016),Security.ANew framework for Analysis.
  6. Graham Allison Jonah,(2021) Glick-Unterman, The Great Military Rivalry: China vs the U.S., Belfer Center for Science and International Affairs, Harvard Kennedy School.
  7. Munich Security Report (2015)Availabal at: htp//Security Conference. Org/assets/02-Doku-mente/01- Publikationen/MunichSecurity.