راهبردهای مقابله با تهدیدهای قفقاز جنوبی علیه ج.ا.ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار دانشگاه و پژوهشگاه عالی دفاع ملی و تحقیقات راهبردی، تهران، ایران

چکیده

تحولات و پویش‌های امنیتی قفقاز جنوبی، تاثیر مستقیمی بر امنیت ملی ایران دارند. نظر به تنوع و تکثر پویش‌های تهدیدزایی که می‌تواند از جانب قفقاز جنوبی علیه امنیت ملی کشور شکل گیرد، سوال اصلی این است که راهبردها و راهکارهای مقابله با تهدیدهای قفقاز جنوبی علیه ج. ا. ایران کدامند؟
نوع پژوهش کاربردی و روش آن توصیفی- پیمایشی و کمی است. جامعه آماری 49 نفر است. روش جمع‌آوری اطلاعات میدانی و کتابخانه‌ای  می‌باشد. بر اساس یافته‌های تحقیق، محیط داخلی ج. ا. ایران دارای 7 قوت و 4 ضعف و محیط خارجی دارای 6 فرصت و 7 تهدید نسبت به کشورهای قفقاز جنوبی می‌باشد. نتیجه کلی بیانگر این است که تهدیدهای قفقاز جنوبی علیه ج. ا. ایران به ترتیب اولویت عبارتند از: حوزه امنیتی-نظامی، اقتصادی، فرهنگی- اجتماعی، محیط زیستی و سیاسی. با توجه به عوامل محیطی، راهبرد ج. ا. ایران جهت مقابله با تهدیدهای قفقاز در موقعیت رقابتی می‌باشد.
با توجه به عوامل محیطی و نوع تهدید، تعداد 5 راهبرد و 32 راهکار جهت مقابله با تهدیدهای قفقاز جنوبی علیه ج. ا. ایران ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Strategies to Deal with South Caucasus Threats against Iran

نویسنده [English]

  • Fathollah Kalantari
Associate Professor of National Defense and Strategic Research Institute, Tehran, Iran
چکیده [English]

Security developments and campaigns in the South Caucasus have a direct impact on Iran’s national security. Considering the diversity and multiplicity of threats that can be formed by the South Caucasus against the country’s national security, the main question is what are the strategies and solutions to deal with the threats of the South Caucasus against Iran? The type of applied research and its method is descriptive-survey and quantitative. The statistical population is 49 people. The method of collecting information is field and library. According to the findings of the research, the internal environment of Iran has 7 strengths and 4 weaknesses and the external environment has 6 opportunities and 7 threats compared to South Caucasus countries. The general result indicates that the threats of the South Caucasus against the Islamic Republic of Iran are, in order of priority, security-military, economic, cultural-social, environmental and political. According to the environmental factors, the strategy of Islamic Republic of Iran to deal with the threats of the Caucasus is in a competitive position. According to the environmental factors and the type of threat, 5 strategies and 32 solutions have been presented to deal with the threats of the South Caucasus against the Islamic Republic of Iran.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • South Caucasus
  • Strategy
  • Threat

مراجع

  1. افتخاری، اصغر، (1392)، برآورد نظامی تهدید، تهران، انتشارات دانشگاه عالی دفاع ملی.
  2. ابراهیمی، نبی‌الله و اصولی، قاسم، (1394)، مقاله پژوهشی چگونگی کاربرد مؤلفه‌های امنیتی در قفقاز جنوبی، تهران، فصلنامه اوراسیای مرکزی شماره 90، ص 1.
  3. بوزان، باری و ویور، الی(1388). مناطق و قدرت‌ها، ترجمه‌ی مهدی قهرمانپور. تهران: پژوهشکده‌ مطالعات راهبردی.
  4. بوزان، باری (1389). مردم، دولت‌ها و هراس، ترجمه‌ی انتشارت پژوهشکده‌ مطالعات راهبردی. تهران: پژوهشکده‌ی مطالعات راهبردی.
  5. بوزان، باری. دوویلد، پاپ و ویور، اولی (1392)، مناطق و قدرت‌ها و چارچوبی تازه برای تحلیل امنیت، ترجمه علیرضا طیب، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  6. تیشه یار، ماندانا و بهرامی، سمیه، (1397)، مقاله سیاست خارجی عمل‏گرایانۀ ایران در قفقاز جنوبی در فضای پسابرجام، تهران، فصلنامه اوراسیای مرکزی، دوره 11، شماره 1، بهار و تابستان 1397، ص 23.
  7. حسن­بیگی، ابراهیم، (1390)، مدیریت راهبردی، تهران، انتشارات سمت، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی دانشگاه عالی دفاع ملی.
  8. رسولی ثانی آبادی، الهام و روستایی، مجتبی، (1397)، مقاله الگوهای دوستی و دشمنی و بحران‌ها در قفقاز جنوبی، تهران، فصلنامه مطالعات اوراسیای مرکزی، دوره 11، شماره 1، بهار و تابستان 1397، ص 123.
  9. عطایی، فرهاد، مقاله ایران و کشورهای قفقاز جنوبی، فصلنامه شماره 10 مطالعات اوراسیای مرکزی، ص120 ،بهار و تابستان 1391.
  10. عزیزی، حمیدرضا، (1397)، مقاله تحلیل پیوندهای امنیتی ایران و آسیای مرکزی بر اساس نظریه مجموعه‌های امنیتی منطقه‌ای، تهران، فصلنامه آسیای مرکزی و قفقاز، دوره 11، شماره 1، بهار و تابستان 1397، ص. 157.
  11. کاویانی فر، پیمان (1399)، اولویت‌بندی مهم‌ترین تهدیدات امنیتی ج.ا.ایران از طریق آسیای مرکزی و قفقاز، تهران دانشگاه عالی دفاع ملی.
  12. کاظم زاده، حامد(1387) مناقشات قومی در قفقاز و راهکارهایی برای سیاست قفقازی ایران، ماهنامه ایراس، شماره 21.
  13. مک کین لای، آردی و آر لیتل (1380)، امنیت جهانی؛ رویکرد‌ها و نظریه ها، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
  14. ملکی، عباس، (1397)، رساله دکتری واکاوی تهدیدات امنیتی جمهوری اسلامی ایران در آسیای مرکزی با تأکید بر بنیادگرایی اسلامی. تهران، دانشگاه تهران.
  15. ایراس (فروردین 1395)، امنیت انرژی اروپا، نقش ایران، قابل دسترسی در:

http://www.iras.ir/fa/doc/article/1036/ (تاریخ دسترسی: 04 مرداد 1398)

  1. ایراس(آذر 1396)، جایگاه ایران در تحولات آتی قفقاز در افق 2020 اتحادیه اروپا، قابل دسترسی در:

http://www.iras.ir/fa/doc/note/3465 (تاریخ دسترسی: 1 اردیبهشت 1398)

 

  1. Buzan, B. (2003). Regional security complex theory in the post-Cold War world. In Theories of new regionalism (pp. 140-159). Palgrave Macmillan, London.
  2. Yildirir Keser, H. (2014), “Importance of Transport Corridors in Regional Development - The Case of TRACECA”, Sosyoekonomi, Vol. 23, No. 24, pp. 163-182.
  3. Chandler Alfred,(1992) Strategy and Structure, Cambridge, MIT

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار