فرهنگ امنیتی در جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری امنیت ملی دانشگاه عالی دفاع ملی

چکیده

در جهان امروز، فرهنگ، اندیشه‌ها و رفتارها را جهت داده و روابط میان افراد و گروه‌های مختلف جامعه را تنظیم می‌کند. فرهنگ در تمامی حوزه‌های زیست اجتماعی بشر از جمله حوزه امنیت، مبنای اثرگذاری است. به باور نویسنده، فرهنگ امنیتی، فرهنگی است که تعیین‌کننده چگونگی نگاه و رویکرد به شرایط امنیتی است. فرهنگ امنیتی، برآیندی از جامعه‌شناسی و روانشناسی اجتماعی هر ملتی بوده و ترکیبی از ایده‌ها، روایت‌ها، ذهنیت‌ها و باورهاست. در مقام پرداختن به این مسئله که در مدیریت پدیده‌های امنیتی، فرهنگ چه نقش و جایگاهی دارد؟ نویسنده دو پرسش زیر را مطرح نمود که کارکردها و رویکردهای فرهنگ‌های امنیتی کدامند؟ و ویژگی‌های فرهنگ امنیتی ایران چیست؟ در راستای پاسخ به این پرسش‌ها، نویسنده با استفاده از روش کتابخانه‌ای، منابع معتبر فارسی و انگلیسی را مورد مطالعه قرار داده و اطلاعات لازم را استخراج نمود. پس از مطالعه پیشینه موضوع تحقیق، ادبیات و مبانی نظری تحقیق با استفاده از منابع موجود تهیه گردید. به‌منظور اعتبارسنجی یافته‌ها،‌ پرسشنامه‌ای محقق‌ساخت بین 45 نفر از خبرگان آشنا با مباحث امنیتی و جامعه‌شناسی کشور به‌عنوان نمونه آماری توزیع گردید. یافته کلی این تحقیق آن است که ویژگی‌های فرهنگ امنیتی کشور را می‌توان در دو مرحله «حفظ امنیت» و «مدیریت ناآرامی» دسته‌بندی کرد که در مرحله نخست، ویژگی‌های «عدالت‌خواهی» و «امیدواری به اصلاح شرایط» بیشترین نقش را در حفظ امنیت و در مرحله دوم،‌ خصایص «جدایی از آشوبگران» و «حمایت از فراخوان‌های ملی»، تأثیر بیشتری در مدیریت ناآرامی‌ها دارند، همچنین در این دو مرحله، برخی ویژگی‌ها به صورت مشترک وجود دارد که بسیار مهم هستند که در بین این ویژگی‌ها نیز «دین‌پایه بودن» فرهنگ امنیتی کشور، دارای جایگاه تعیین‌کننده‌ای است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Cultural security in the Islamic Republic of Iran

نویسنده [English]

  • Mahmood Asgari
Ph.D. in the National Security, Supreme National Defense University
چکیده [English]

In today’s world, culture directs thoughts and behaviors and regulates relationships among individuals and different groups in society. Culture is the basis of influence in all areas of human biosocial, including the security domain. According to the author, security culture is a culture that determines our approach to security conditions. Security culture is the result of the sociology and social psychology of any nation and is a combination of ideas, narratives, mentalities and beliefs. For determining the role and place of culture in addressing the issue of social phenomena, the author asked the following two questions: What are the functions and approaches of social cultures? And what are the characteristics of Iran’s social culture? In order to answer these questions, the author studied the authentic Persian and English sources using the library method and extracted the necessary information. After studying the background of the study’s topic, literature and theoretical foundations of the study were prepared using the existing sources. In order to validate the findings, a researcher-made questionnaire was distributed among 45 experts acquainted with security and sociological issues of the country as the statistical sample. The general finding of this study is that the characteristics of the country’s security culture can be classified into two stages of “preservation of security” and “management of unrests”. In the first stage, the characteristics of “justice seeking” and “hope for the improvement of situations” and in the second stage, “separation from rioters” and “support of national calls” have a greater impact on the management of unrests. Also, in these two stages, there are some characteristics in common that are very important and among these characteristics, establishing the country’s security culture on “religion” has a decisive position.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Culture
  • cultural security
  • the Islamic Republic of Iran
  • unrest
  1.  امام خمینی، روح‌الله، 1362، در جستوجوی راه از کلام امام، تهران: امیرکبیر.

    امام خمینی، روح‌الله، 1378،  صحیفه نور، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار حضرت امام خمینی(ره).

    امام خامنه‌ای، سید علی، «بیانات مقام معظم رهبری»، قابل دسترسی در: .khamenei.ir

    اسماعیلی، رفیع‌الدین، اسفند 1390، «اصل عدالت اجتماعی در مدیریت اسلامی و شاخصه‌های آن»، معرفت، س20، ش171.

    افتخاری، اصغر، 1389، «بازخوانی امنیتی سرمایه اجتماعی»، در: اصغر افتخاری و همکاران، قدرت نرم و سرمایه اجتماعی، تهران: دانشگاه امام صادق(ع).

    الیاسی، محمدحسین، پاییز 1387، «ابعاد روانشناختی و جامعهشناختی آستانه تحمل مردم». فصلنامه بسیج، س11، ش40.

    ریکس، توماس، 1379، «سیاست‌های قدرت و فرهنگ سیاسی روابط ایران و آمریکا»، در: (به‌کوشش) سمیح فارسون و مهرداد مشایخی، فرهنگ سیاسی در جمهوری اسلامی ایران، ترجمه معصومه خالقی، تهران: باز.

    فولر، گراهام، 1373، قبله عالم، ژئوپلیتیک ایران، ترجمه عباس مخبر، تهران: مرکز.

    قاسمی، وحید؛ امیری اسفرجانی، زهرا، 1390، «تبیین جامعه‌شناختی تأثیر دین‌داری بر سرمایه اجتماعی درون‌گروهی»، فصلنامه جامعهشناسی کاربردی، س22، ش42.

    مطهری، مرتضی، 1368، حماسه حسینی، ج1، چ14، تهران: صدرا.

    واعظی، حسن، 1379،  ایران و آمریکا، تهران: سروش.

     ب) منابع لاتین

    1.After the Riots: the Final Report of the Riots Communities and Victims Panel. (2012). London: Riots Communities and Victims Panel.

    2.Aguilar-vafaie, E. Abiari, M. (2001). "The Dimensions and Structure of the Concept of Coping in the Iranian Culture". Advances in Cognitive Sciences. Vol 3. (No 1 and 2).

    3.Anderson, Malcolm. Apap, Joanna. (October 2002). "Changing Conceptions of Security and their Implications for EU Justice and Home Affairs Cooperation". Ceps Policy Brief. No. 26

    4.Axworthy, Michael. (2008). Empire of the Mind. New York: Penguin.

    5.Barašin, Ostoja. Živojinović, Mićo. (2018). "Safety Culture in Sociological Discourse". Defendology. No. 41-42.

    6.Braithwaite, Valerie. (2004). "Collective Hope: Preface to ‘Hope, Power and Governance". Annals of the American Academy of Political and Social Science. 592. 1.

    7.Brown, Ben. (2015). "Cops and Chaos: A Historical Examination of the Police Role in Riot Control". Journal of Applied Security Research. Volume 10. Issue 4.

    8.Bsaikri, Senussi. (November 10, 2009). "Western Double Standards: Israel vs. Iran". Available at: https://www.middleeastmonitor.com/20091110-western-double-standards-israel-vs-iran/

    9.Buluc, Ruxandra. Deac, Ioan. Grigoraş, Răzvan. Lungu, Ciprian. (2-4 May 2019). “The Role of Security Culture in the Fight against Fake News”. Presented at: International conference RCIC’19. Romania: Vlora.

    10.Buluc, Ruxandra. Lungu, Ciprian. Deac, Ioan. (17-19 May 2018). “Perceptions on Security Culture”. Presented at: International Conference RCIC’18. Romania: Bucharest.

    11.Burgess, Peter. (2011). Security Culture and the New Ethos of Risk’ in his the Ethical Subject of Security: Geopolitical Reason and the Threat against Europe. New York: Routledge.

    12.Buzan, Barry. Weaver, Ole. Jaap de Wilde. (1998). Security, A New Framework Analysis. London: Lynne Rienner Publisher.

    13.Changing Perceptions of Security and Interventions. (2010). A collaborative project in the 7th EU Framework Program. CPSI Deliverable: Report on Cultural Issues. Available at: https://cordis.europa.eu/project/id/217881

    14.Conze, E. (2019). "Historicising a Security Culture: Peace, Security and the Vienna System in History and Politics, 1815 to Present". In: B. De Graaf, I. De Haan, & B. Vick. (Eds.). Securing Europe after Napoleon: 1815 and the New European Security Culture. Cambridge: Cambridge University Press.

    15.Cozmanciuc, Corneliu Mugurel. Lesenciuc, Adrian. (7-9 May 2020). “Challenges and Limits in Forming and Promoting the Security Culture at the National Level of Romania”. Presented at: International Conference RCIC’20. Romania: Cluj-Napoca.

    16.DeGroot, Mikaela and others. (12 May 2008). Deconstructing Iranian Speech: A Strategic Culture Analysis. Madison: University of Wisconsin.

    17.Goldstone, Jack A. (Oct 10, 2019). "Don’t Expect Regime Change in Iran". Available at: https://www.atlanticcouncil.org/blogs/iransource/dont-expect-regime-change-in-iran.

    1. Joshanloo, M. (2016). "Self-esteem in Iran: Views from Antiquity to Modern Times". Middle East Journal of Positive Psychology. 2 (1).
    2. Harborne, Bernard. Sage, Caroline. (2010). Security and Justice Overview: Security and Justice Thematic Paper. World Development Report 2011 Background Papers. Washington: World Bank. Available at: https://openknowledge.worldbank.org/handle/10986/27505
    3. Harnisch, Sebastian. Wolf, Raimund. (2009). "Germany's Changing Security Culture and Governance". In: Kirchner, Emil. Sperling, James (Hg.). National Security Cultures and Global Security Governance. New York: Routledge.
    4. Kaldor, Mary. (2018). Global Security Cultures: A Theoretical Framework for analyzing Security in Transition. Working Paper. London School of Economics (LSE). Available at: http://www.securityintransition.org.
    5. Kaldor, Mary. Selchow, Sabine. (2015). "From Military to ‘Security Interventions’: an Alternative Approach to Contemporary Interventions". International Journal of Security & Development. 4 (1).
    6. Kingshott, Brian F. (2014). "Crowd Management: Understanding Attitudes and Behaviors". Journal of Applied Security Research. 9 (3).

    24.Kojoori-Saatchi, Autoosa Elizabeth. (2010). The Culture of Revolution: Revolutionary Transformation in Iran. Thesis of Master of Arts in Political Science. Las Vegas: University of Nevada.

    1. Lantis, Jeffrey S. (December 2009). "Strategic Culture and Tailored Deterrence: Bridging the Gap between Theory and Practice". Contemporary Security Policy. Vol 30. No 3.
    2. Mohseni Cheraghlou, Ebrahim. (2015). When Coercion Backfires: The Limits of Coercive Diplomacy in Iran. Dissertation submitted to the Faculty of the Graduate School of the University of Maryland.
    3. Nunes, Isabel Ferreira. (2010). “Security Culture, Strategic Approach and the Implementation and Operationalization of European Security”. Nação e Defesa. No 127 – 5.ª Série.

    28.Piwowarski, Juliusz. (2015). “Three Pillars of Security Culture”. Security Dimensions. No. 14.

    29.Rad, Assal. (August 29, 2019). "Trump’s Iran Policy Needs a History Lesson". Available at: https://nationalinterest.org

    30.Rangelov, Iavor. (2016). "Justice as a Security Strategy? International Justice and the Liberal Peace in the Balkans". Journal of Conflict and Security Law. 21 (1).

    31.Robinson, Christine M. (2008). “Order in Chaos: Security Culture as Anarchist Resistance to the Terrorist Label”. Deviant Behavior. vol 29: Issue 3, 225-252.

    32.Roth, Hans J. (2015). Culture: An Underrated Element in Security Policy. Geneva Papers. Available at: www.gcsp.ch/Knowledge/Publications.

    33.SAVAŞ, ÖZLEM. (2008). The Role of National Security Culture in Crisis Management: The Case of Kardak Crisis. Department of International Relations Bilkent University. Ankara: Bilkent University.

    1. Sommer, Mark. (1989). “Step toward Ecology of Peace”. In: Peace & Conflict Studies Program. California: University of California.
    2. Sperling, James. (2010). “National Security Cultures, Technologies of Public Goods Supply and Security Governance”. In: Kirchner, Emil J. Sperling, James (ed.). (2010). National Security Cultures. New York: Routledge.
    3. Thompson, Michael. Ellis, Richard. Wildavsky, Aaron B. (1990). Cultural Theory. Boulder, Colorado: Westview Press.