2024-03-29T01:46:53Z
https://jpas.ihu.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=2200198
فصلنامه پژوهش های حفاظتی امنیتی
2645-5129
2645-5129
1393
3
10
مؤلفهها و شاخصهای حفاظتی و اطلاعاتی با الگوگیری ازسیره امام هادی علیهالسلام
محمدحسین
رجبی دوانی
مهدی
عباس زاده
تاریخ دریافت: 13/04/1393
تاریخ پذیرش: 15/06/1393
چکیده
یکی از نیازهای جامعه اطلاعاتی حکومت اسلامی، تحقیقات بنیادین و کاربردی در زمینه مسائل اطلاعاتی و امنیتی بر گرفته از مبانی دینی و اسلامی است. از منابع بسیار مهم پاسخ به این نیاز، استخراج مبانی و اصول حفاظت اطلاعات از سیره امامان معصوم علیهالسلام است. از آنجایی که عصر امام هادی علیهالسلام با حساسترین دوره حاکمیت عباسی و وجود تضییقهای شدید علیه شیعیان همراه بود، فعالیتها به صورت زیرزمینی و مخفی انجام میشد و پنهانکاری و نهانگرایی شدیدی بر آن حاکم بود؛ بنابراین این مقاله به سیره امام هادی علیهالسلام در حوزه حفاظت و اطلاعات میپردازد. بر همین اساس با استفاده از اسناد و مدارک کتابخانهای و مراجعه به کتب روایی و تاریخی مورد اعتماد و پذیرش متخصصین این حوزه و بر اساس روش توصیفی – تحلیلی به رفتار شناسی امام هادی علیهالسلام بر اساس مؤلفههای حفاظتی و اطلاعاتی و شاخصهای آن میپردازد. در این تحقیق وجود یک تشکیلات اطلاعاتی در قالب «سازمان وکالت» که توسط امام اداره میشد، شناسایی و معرفی شده است؛ علاوه بر این، آنچه به عنوان مهمترین مؤلفههای حفاظتی و اطلاعاتی از نتایج این تحقیق قابل احصاء میباشند عبارتند از: هدایت اطلاعاتی، مدیریت اطلاعاتی، بصیرت اطلاعاتی، ارتباطات پنهان، اقدام عملیاتی، نظم اطلاعاتی، فریب اطلاعاتی، آینده نگری، نفوذ معنوی، تمرکز بر دشمن، تحلیل اطلاعاتی، اخلاق اطلاعاتی، فرصت جویی هوشمندانه به عنوان رفتار اطلاعاتی. تقیه، خود حفاظتی، آگاهسازی تربیتی، پیشگیری مبتنی بر پیش بینی، حفاظت اسرار، حفاظت اسناد، حفاظت ارتباطات، حفاظت شخصی، حفاظت عملیات، رعایت کلی اصول حفاظتی، برخورد قاطع با متخلفین، ارشاد مبتنی بر هدایت، نظارت و واپایش، بازدارندگی، آمادگی قبل از تهدید، گزینش کارآمد به عنوان رفتار حفاظتی. به طور کلی آنچه به عنوان ابعاد و سطوح اصلی نظام حفاظت اطلاعاتِ مبتنی بر سیره امام هادی علیهالسلام، قابل ارائه و استنتاج است، جامعنگری و ابتنای نظام حفاظت اطلاعات بر ارکان معرفتی و تربیتی است.
حفاظت
اطلاعات
سازمان وکالت
سیره امام هادی علیهالسلام
2014
09
14
https://jpas.ihu.ac.ir/article_201001_7facd67a256bdc4bda7294b17a011b41.pdf
فصلنامه پژوهش های حفاظتی امنیتی
2645-5129
2645-5129
1393
3
10
عملیات روانی دشمن علیه مأموریتهای نظامی ـ امنیتی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
حسین
حسینی
سیدرضا
حسینی
جعفر
یوسفی
جعفر
یوسفی
چکیده
امروزه عملیات روانی یکی از ابزارهای مهم به منظور تأثیرگذاری بر رفتار سایر بازیگران تلقی میشود که با هزینههایی کمتر از اقدامات سخت افزاری میتواند نتایجی مشابه و حتی با دوام بیشتر از آن را به دنبال داشته باشد. از این رو، دشمن همواره از آن علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی استفاده نموده و سپاه نیز به عنوان پاسدار انقلاب و دستاوردهای آن، از این تهدید که ابعاد مختلفی را دنبال میکند، مصون نمانده است؛ لذا هدف اصلی پژوهش حاضر«واکاوی عملیات روانی دشمن علیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در بُعد نظامی - امنیتی» است.
برای دستیابی به این هدف از روش زمینهای موردی و ابزار تحلیل محتوا استفاده شده است. یافتههای تحقیق حکایت از آن دارد که عملیات روانی دشمن در بازه زمانی 21 ماههی مورد مطالعه، روندی صعودی داشته و تلاش کرده است با انتساب اتهامات تروریسم، نقض قوانین بینالمللی و امنیت منطقه، جنگ طلبی و تلاش برای دستیابی به سلاحهای غیر متعارف به جامعه مخاطب چنین القا نماید که فشارهای خارجی بر کشور، ناشی از اقدامات نظامی ـ امنیتی سپاه میباشد.
راهبرد
سپاه
عملیات روانی
دشمن
2014
09
14
https://jpas.ihu.ac.ir/article_201002_adaa53222a250a26e18a8b9097c475ab.pdf
فصلنامه پژوهش های حفاظتی امنیتی
2645-5129
2645-5129
1393
3
10
چک لیست ارزیابی شیوه طراحی ساختمانهای نظامی و انتظامی بهمنظور مقابله با اقدامات خرابکارانه
کاظم
افرادی
حسن
احمدی
یکی از اقداماتی که امنیت و ایمنی ساختمانهای ستادی نظامی و انتظامی را تهدید میکند، اقدامات خرابکارانه و تروریستی است. عملی شدن این تهدیدات به نوعی تزلزل امنیتی محسوب میشود و عملکرد واحدهای مهم نظامی و انتظامی را دچار اختلال مینماید. پژوهش حاضر با توجه این مسئله و با هدف «تدوین چک لیست ارزیابی شیوه طراحی» به بررسی تهدیدات و راهکارهای طراحی قابل توجه در هر یک از بخشهای یک ساختمان ستادی میپردازد. این پژوهش کاربردی و شیوه آن توصیفی - تحلیلی است. نتیجه پژوهش نشان میدهد که میتوان چک لیستی برای ارزیابی شیوه طراحی هر ساختمان در قالب معیارهای «سازه، پلان، منافذ، راهروها، سیرکولاسیون بخشهای مختلف، طبقات، مصالح، نما، بام، تأسیسات، مبلمان واپایش امنیتی» تدوین نمود. انطباق این چک لیست بر شرایط یک ساختمان مدیریتی پدافندی به عنوان مطالعه موردی، نشان داد که ساختمان مذکور نسبتاً در برابر تهدیدات امنیتی و ایمنی مقاوم است.
ساختمانهای نظامی و انتظامی
اقدامات خرابکارانه
راهکارهای طراحی
چک لیست ارزیابی
2014
09
14
https://jpas.ihu.ac.ir/article_201003_e5d4ea4bfe2e7183be6d122cadf82aa2.pdf
فصلنامه پژوهش های حفاظتی امنیتی
2645-5129
2645-5129
1393
3
10
الزامات مدیریت آموزش درسازمانهای اطلاعاتی ـ امنیتی
محمد اسماعیل
رستمی نیا
حمیدرضا
خضرایی
پیشرفت و توسعه کشورها، سازمانها و مؤسسات در پرتو علم و دانش، خلاقیت و نوآوری است. اگر یک سازمان اطلاعاتی بخواهد در صحنه رقابت با سایر سازمانهای اطلاعاتی باقی بماند، می بایست دانش و مهارت کارکنان خود را به روز نماید و این مهم در صورتی محقق میشود که مدیران آموزشی، برنامههای آموزشی مدوّن و تخصصی را سرلوحه برنامههای خود قرار بدهند تا از روند پرشتاب تغییرات و ابداعات فناوری که در سایه دانش بشری ممکن شده است، عقب نماند.
بنابراین سازمانهای اطلاعاتی به لحاظ روند رو به پیشرفت علم و فنّاوری، لازم است به تناسب ظرفیتهای موجود و مطلوب و رعایت فاکتورها و الزامات مدیریتی برای کارکنان، برنامه آموزشی داشته باشند.
این تحقیق با هدف احصاء و ارائه الزامات مدیریت آموزش در سازمانهای اطلاعاتی صورت گرفته است. نوع تحقیق، کاربردی بوده و در گردآوری اطلاعات از روشهای اسنادی و کتابخانهای، مصاحبه و پرسشنامه استفاده شده است. محقق با تکیه بر منابع علمی و مبانی نظری موجود با استفاده از روش تحقیق توصیفی، ضمن مصاحبه با نخبگان و متخصصین حوزه آموزش در سازمان، الزامات و راهکارهای افزایش بهرهوری مدیریت آموزش در سازمانهای اطلاعاتی ـ امنیتی را احصاء و با ارسال پرسشنامه نظرات، اهمیت نتایج به دست آمده را با استفاده از آمار توصیفی، مورد آزمون قرار داده و ارزش گذاری نموده است. نتایج مؤید آن است که به منظور افزایش فرصتها و اجرای مطلوب مأموریتهای آموزشی در یک دستگاه اطلاعاتی و نیز کاهش آسیبها، در چارچوب مناسبات آموزش، می بایست الزاماتی مد نظر مدیران آموزشی قرار گیرد که سه محور مهم تر آن به شرح ذیل میباشد:
1- تأکید بر آموزش باید به همراه پژوهش باشد 2- هماهنگی آموزش با فناوری موجود در دستگاه اطلاعاتی 3- تعیین اهداف آموزشی با بررسی نیازها و مشاغل دستگاه اطلاعاتی و دیدگاه متخصصان.
مدیریت
مدیریت آموزشی
آموزش
سازمان
سازمانهای اطلاعاتی
2014
09
14
فصلنامه پژوهش های حفاظتی امنیتی
2645-5129
2645-5129
1393
3
10
ابعاد و مؤلفههای امنیتِ فرهنگی از منظر امام خمینی(ره)
سلیمان
علیزاده
امنیت، از ضروریات رشد و توسعهی حیات بشر و دارای ابعاد متنوع است. در این مقاله به امنیتِ فرهنگی که اساسیترین بعد امنیت است، پرداخته شده است.
امنیتِ فرهنگی از پیچیدهترین مفاهیم و با تعاریف متنوع است. در این مقاله با انتخاب تعریف سلبی و ایجابی از واژهی امنیت، فرهنگ و ترکیب امنیتِ فرهنگی این مفاهیم را به روش تحلیلِ محتوا با این سؤال که ابعاد و مؤلفههای امنیت فرهنگی در آثار امام خمینی (ره) چیست؟ دنبال کردهایم.
امام (ره) در نگاه انسان شناختی معتقد به وجود دو فطرت روحانی و طبیعی و دو گروه از قوای عقل و جهل در انسان است و باطن انسان را منشأ همهی رفتارهای انسان میداند و انسان را تربیت پذیر و اسلام را کاملترین آموزه برای تربیت انسان میداند. امام، فرهنگ را اساس جامعه، و همهی امور جامعه را وابسته به آن میداند و فطرت طبیعی و قوای جهل را تهدیدکنندهی همهی ابعاد از جمله فرهنگ، میداند و مظاهر بیرونی تهدیدات را تابعی از درون انسان بر میشمرد و در مقابل، فطرت روحانی و قوای عقل را تأمین کنندهی امنیت فرهنگ معرفی میکند.
لذا برای تأمین امنیت فرهنگی، بر اصلاح درونی تاکید دارند و اقدامات سلبی و ایجابی درونی را بر اقدامات بیرونی، ارجح میداند.
امنیت
فرهنگ
امنیتِ فرهنگی
فطرت روحانی و طبیعی
قوای عقل و جهل
2014
09
14
https://jpas.ihu.ac.ir/article_201005_3981f86d656cb98cda6040da8081e69a.pdf
فصلنامه پژوهش های حفاظتی امنیتی
2645-5129
2645-5129
1393
3
10
مرجعشناسی امنیت در قانون اساسی جمهوریاسلامیایران
احمد
مزینانی
در مطالعات امنیتی توجه به مراجع امنیت به دلیل نقش تعیینکنندهای که این مراجع در تداوم حیات نظام سیاسی دارند از اهمیت بیشتری برخوردار است. بیشک دانش امنیتی به عنوان یک علم بین رشتهای، دارای رابطهی معنیداری با حوزههای مختلف اجتماعی است.
مراجع امنیت در حقیقت عناصر اصلی تضمین بقاء نظام سیاسی هر کشور هستند که از درون مجموعهای از اندیشههای کلان راهبران و سایر منابعِ حاوی پیامهای ایدئولوژیکی نظام سیاسی خارج میشود و بهعنوان خطوط قرمز نظام به شمار میآید که تهدید آنها به منزله تهدید ساختار نظام سیاسی محسوب میشود. این مراجع اغلب در پیامهای اصلی مکتوب و یا شفاهی مورد استنادِ رهبران جامعه، متجلی میشود.
قانون اساسی هر کشور و از جمله جمهوری اسلامی ایران در حقیقت مرجع اصلی سنجش و ارزیابی درست و یا نادرست بودن تصمیمات مسئولان کشور است و حاوی مهمترین اصول کلی و پایهی اصلی حاکمیت نظام سیاسی است؛ لذا محتوای آن به طور ذاتی حاوی مرکز تجمع منابع قدرت کشور و به تبع آن مراجع امنیت نیز هست.
نگارنده در این مقاله با تکیه بر روش توصیفی- تحلیلی، ضمن باز خوانی قانون اساسی به عنوان مهمترین سند ملی تعیین کننده ساختار، اهداف و ارکان نظام جمهوری اسلامی ایران با رویکرد ایجابی و تکیه بر وجه نرم افزاری امنیت، اندیشه حاکمیت، سرمایههای اجتماعی و فرهنگ عمومی را به عنوان مهمترین وجوه نرم افزاری مراجع امنیت در نظریه امنیتی جمهوری اسلامی را در قانون اساسی شناسایی، استخراج و معرفی نمود است و در پایان به منظور اتقان علمی دستاوردهای این مقاله به رأی خبرگی گذاشته شده است که سنجش روایی در محیط نرم افزار SPSS نشان میدهد که ضریب آلفای کرونباخ مقاله 79/0 است که حاکی از پایایی بالای پرسشنامه است.
قانون اساسی
مرجع امنیت
اندیشه حاکمیت
سرمایههای اجتماعی
فرهنگ عمومی
2014
09
14
https://jpas.ihu.ac.ir/article_201006_3afc9a43124392748a8d6c2a3a113cd0.pdf